*گفتگو را با محمد آقارضی، مسئول انجمن دانشگاهی «توسعه علمی و فرهنگی عتبات عالیات» از تاریخچه انجمن شروع کردیم:
- حوالی سال 85 بود که با حمله آمریکا به عراق و سرنگونی حکومت صدام حسین، بحث تشکیل ستاد بازسازی مطرح شد و این ستاد شروع به کار کرد. همزمان با این کار، پیشنهادی از طرف ما برای استفاده از پتانسیل دانشگاهی و دانشجویی در حوزه علمی و فرهنگی مطرح شد که با استقبال مواجه شد و این انجمن شکل گرفت. از جمله کارهایی که این ستاد در آن همکاری داشته، صحن حضرت زهرا سلام‌الله‌عیلها است که اساتید و دانشجویان، پایان‌نامه‌هایی را بر روی آن انجام داده‌اند.
*از هدف شکل‌گیری انجمن گفتید و بازسازی عتبات، بحث پیاده‌روی از کی و کجا آغاز شد؟
- همزمان با انجام و پیشرفت فعالیت‌های بازسازی، پیشنهاد پیاده‌روی به سوی کربلا مطرح شد که ما نیز این کار را همانند مردم عراق انجام دهیم. با توجه به توان جوانان به خصوص دانشجویان در زمینه برقراری ارتباط کلامی و سینه‌به‌سینه با فرهنگ‌ها و قومیت‌های گوناگون و نیز استفاده از شاخصه‌های جوان در زمینۀ تعامل فرهنگی و جریان سازی، این پیشنهاد مطرح و با استقبال خوبی مواجه شد.
- در اوایل، این پیاده روی فقط مخصوص برادران بود اما در چند برنامه اخیر شرایط برای شرکت خواهران نیز مهیا شد. در نیمه شعبان سال 87 تدارکات اولین سفر مهیا و اجرا شد تا پیش درآمدی باشد برای پیاده‌روی اربعین همان سال. البته لازم به ذکر است پیاده‌روی تحت یک NGO انجام می‌شود و از وظایف ستاد بازسازی نیست ولی ستاد، ما را در انجام آن حمایت می‌کند.
- هدف از پیاده‌روی به دو بخش تقسیم می‌شود: تأثیری که زائران ایرانی از این سفر می‌پذیرند، و در بخش دیگر زائرانی که از سایر کشورها اقوام به این سفر آمده و با آن‌ها برخورد می‌کنیم.
*برنامه های پیاده روی در چه ایامی و بر چه اساسی برنامه ریزی شده است؟
- سفرها در چند نوبت که زیارت امام حسین علیه‌السلام بیشتر توصیه‌شده است برنامه‌ریزی شده‌اند که شامل نیمه شعبان، عرفه و اربعین است. اولین سفر ما نیز در نیمه شعبان انجام شد تا همان‌طور که گفتم آمادگی‌های لازم برای اربعین کسب شود.
*برای انجام این پیاده روی‌ها با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
- در مقوله پیاده‌روی، کار برای انجام زیاد است و بستر‌سازی هم از نظر امکانات، هماهنگی و فرهنگی کم انجام شده است. با توجه به افزایش درخواست روزافزون افراد برای شرکت در این حرکت، شناخت مشکلات و اقدام برای حل آن‌ها به این حرکت کمک‌های شایانی می‌کند.
- البته در مورد بسترها یکی بحث حمل‌ونقل است که با توجه به مقوله بازسازی در حال پیگیری و انجام است. مورد دیگر محل اسکان زائران در میان راه است که در گذشته به‌صورت چادر بوده و الان اکثراً ساخته‌شده و به زائرسرا تبدیل‌شده است.
*با توجه به شرایط امنیتی عراق برنامه پیاده‌روی‌ها چگونه پیگیری می‌شود؟
- این بخش برنامه از دست ما خارج است و باید با هماهنگی و اخذ مجوز از سازمان‌های مربوط صورت پذیرد. البته سفر کربلا در طول تاریخ هیچ‌گاه خالی از خطر نبوده و این را زائران سیدالشهدا علیه‌السلام همواره با جان‌ودل قبول کرده‌اند.
- برای پیاده روی عرفه امسال هم با توجه به حمله داعش و مسائل امنیتی منتظر اخذ مجوزها هستیم اما کارهای مقدماتی انجام‌شده است.
*انجمن در برنامه‌های پیاده‌روی چه هدفی را دنبال می‌کند؟
- هدف از پیاده‌روی به دو بخش تقسیم می‌شود: تأثیری که زائران ایرانی از این سفر می‌پذیرند، و در بخش دیگر زائرانی که از سایر کشورها اقوام به این سفر آمده و با آن‌ها برخورد می‌کنیم.
- در هردوی این بخش‌ها به دلیل محوری بودن اهل‌بیت علیهم‌السلام سختی‌ها قابل تحمل‌تر و ارتباطات عمیق‌تر و ماندگار‌تر خواهد بود. پس بخشی از این هدف‌ها با عنایت اهل‌بیت علیهم‌السلام صورت می‌پذیرد و ما در ایجاد زمینه‌ها بیشتر فعالیت می‌کنیم.
*دربارۀ حال و هوای عزاداری در عراق برایمان بگویید
ایشان در ادامه صحبت‌های خود از این خصلت مردم عراق گفت که در عراق هیئت‌ها به دنبال اسم‌ورسم نیستند، از تجمل دوری جسته و تمام همت خود را صرف خدمت و عزاداری حضرت می‌کنند. بعضی اوقات ما بیشتر هیئتی می شویم تا حسینی و این درست نیست. هیئت نباید فخری به هیئت دیگر داشته باشد و این در کشور ما جای کار دارد. همچنین سادگی در پذیرایی از ارکان عزاداری برای سیدالشهدا در میان مردم عراق هست که جای تأمل دارد.
*برای آینده انجمن چه چشم اندازی تعریف شده است؟
- برای انجمن، سند چشم‌انداز پنج‌ساله‌ای تدوین شده که در آن مسائلی نظیر کمک به بازسازی عتبات و گسترش سفرهای پیاده‌روی قرار داده شده است. در این چشم انداز سعی بر این است که از دانشجویان سایر کشورها با توجه به پتانسیل دانشجویی دعوت به عمل آید و این کار گسترده‌تر شود مثل دانشجویان کشور لبنان. همچنین سفر پیاده‌روی به سمت حرم امام رضا علیه‌السلام مطرح است. بخش دیگر کمک به بازسازی حسینیه‌های داخل عراق است و در حوزه فرهنگی هم ما به دنبال ارتباطات با دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عراق جهت همکاری هستیم و نیز در حوزه‌های سایبری و پزشکی و مدافعان حرم نیز کمک‌ها و کارهایی صورت گرفته است.
در ادامه چند عکس از سفرهای انجام شده:
