کرب و بلا: نقش رهبران بزرگ جهان در بیداری ملت‌ها و برانگیختن آنان نسبت به ایستادگی در برابر ظلم حکومت‌ها موضوعی است که بسیاری از مورخین مسلمان و حتی اندیشمندان غیر مسلمان نیز آن را متأثر از نهضت کربلا و شخصیت حسین بن علی (ع) دانسته‌اند.
شخصیتی که همیشه در مقایسه با دیگر بزرگان ادیان الهی به عنوان یک الگو معرفی شده و پیروان ادیان مختلف بر ابعاد وجودی این شخصیت به عنوان بزرگترین رهبر جهان اسلام و نهضتی که در تاریخ علم کرد معترف بوده‌اند.
«توماس ماساریک» متفکر، سیاستمدار و جامعه‌شناس اهل چکسلواکی ازجمله چهره هایی است که علیرغم تفاوت در مذهب، اما شخصیت جهانی حسین بن علی (ع) و نهضت تاریخ‌ساز ایشان را ستوده است.
وی که از سن 35 سالگی با تدریس فلسفه در دانشگاه «وین» فعالیت اجتماعی خود را آغاز کرد، خیلی زود وارد عرصه سیاست شد. از سال 1891 به عنوان نماینده پارلمان امپراطوری اتریش برای حقوق اقلیت اسلاو زیر سلطه حکومت ناسیونالیست چک تلاش کرد و سپس در سال 1900 حزب پیشرو چک را تأسیس کرد.
توماس ماساریک فعالیت سیاسی خود را تا زمان جنگ جهانی اول نیز ادامه داد و بعد از انعقاد پیمان صلح و استقلال کشور چکسلواکی، ماساریک به عنوان اولین رئیس‌جمهور این کشور انتخاب شد.
این جامعه‌شناس مسیحی در توصیف اهیمت عزاداری بر مصیبت حسین (ع) در میان مسلمانان چنین می‌گوید: «بسیاری از مورخین ما از کم و کیف این رسم و ازدیاد عزاداری واقف نبوده و جاهلانه سخن می‌گویند. وضع عزاداری حسین را مجنونانه می‌پندارند و ابدا به این نکته پی نبرده‌اند که این مسئله در اسلام چه تحولاتی را به وجود آورده و جنبش و نهضت مذهبی که از تعزیه‌داری در این قوم پیدا شده، در هیچ یک از اقوام و ملل دیگر پیدا نشده است.»
ماساریک همچنین توجه به نهضت عاشورا و قیام کربلا را عاملی مؤثر در بیداری و پیشرفت ملت‌ها دانسته و بیان می‌کند: «با یک نظر دقیق در ترقیات دویست ساله پیروان علی در هندوستان که عزاداری را شعار خود نموده‌اند، تصدیق خواهیم کرد بزرگترین عامل اصلی مزیت را آنها پیروی می‌کنند.
دویست سال پیش پیروان علی و حسین در سرتاسر هندوستان در اقلیت بودند و ممالک دیگر همین حال را داشت. امروزه در مالک مترقی و ثروتمند مسیحی اگر بخواهیم چنین ماتم و عزاداری به پا نمایند، با صرف میلیون‌ها دلار باز هم موفق به تاسیس چنین مجامع و مجالس عزاداری نخواهند شد.»
این اندیشمند مسیحی مصائب حسین بن علی (ع) را بزرگترین مصیبت در عالم می‌داند و تأکید می‌کند: «اگرچه کشیشان ما هم با ذکر مصائب مسیح، مردم را متاثر می‌کنند، ولی آن شور و هیجانی که در پیروان حسین یافت می‌شود، در پیروان مسیح یافت نخواهد شد و گویا سبب این باشد که مصائب مسیح در برابر مصائب حسین مانند پرکاهی است در مقابل یک کوه عظیم پیکر.*
___________________________________________________________________
منبع:
درسی که حسین به انسان‌ها آموخت، عبدالکریم هاشمی نژاد، فصل سوم، بخش دهم، ص 386.
