کرب و بلا: « زُباله» یکی دیکر از منزلگاه‌های مسیر حرکت حسین بن علی (ع) به سمت کوفه و در واقع از قدیمی‌ترین منزلگاه‌های مسیر حجاز به کوفه است.
زباله به معنای محلی است که آب را در خود نگه می‌دارد. گفته شده این محل به نام زباله بنت مسعر، شهرت یافته است. روستایی آباد که قیبله «بنی غاضره» از طوایف بنی‌اسد چندین دژ و مسجد در آنجا داشته‌اند.1
طیق نقل مقاتل، کاروان امام روز چهارشنبه 23 ذی‌الخجه به این منزلگاه رسیدند و توقف کردند. منزلگاه زباله خاطرات تلخی را برای کاروان حسینی به همراه داشت. در این منزلگاه بود که خبر شهادت «عبدالله بن یقطر» به امام رسید.2
عبدالله برادر رضاعی امام و سفیر ایشان به سوی کوفه بود که در قادسیه اسیر لشکر «ابن نمیر» از فرماندهان ابن زیاد شد و پس از آنکه از دشنام به علی (ع) امتناع کرد، توسط عمال ابن زیاد از بالای دارالخلافه به پایین انداخته شد و به شهادت رسید.3
در همین منزلگاه پیکی که به اصرار مسلم بن عقیل برای آگاه کردن امام از اوضاع کوفه به سمت ایشان حرکت کرده بود، نزد امام رسید و خبر شهادت جناب مسلم و هانی را به امام عرض کرد.4
امام حسین (ع) که از شهادت سفیران خود اطمینان یافته بود، از پیمان شکنی مردم کوفه به همراهان خود سخن گفت و سپس با اعلام برداشتن بیعت خود خطاب به اصحاب و یاران فرمود: «قَدْ خَذَلَنَا شِیعَتُنَا فَمَنْ أَحَبَّ مِنْکمُ الِانْصِرَافَ فَلْینْصَرِفْ غَیرَ حَرِجٍ لَیسَ عَلَیهِ ذِمَام: ... پیروانمان ما را خوار کردند، اکنون هرکسی می‌خواهد بازگردد، ذمه و عهدی از ما بر او نخواهد بود و م یتواند بازگردد.5
بعد از اتمام سخنان امام حسین (ع) بسیاری از افراد که برای امور دنیای خود و بر اساس میل نفسانی همراه امام شده بودند، به جانب چپ و راست پرکنده شدند و از کاروان امام جدا شدند. تنها کسانی که از مدینه همراه امام بودند در کنار سیدالشهدا باقی ماندند.6
____________________________________________________
پی‌نوشت‌ها:
1- مقدسی، احسن‌التقاسیم، 1411ق، ص25.
2- طبری، تاریخ، 1387ق، ج5، ص398؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، 1417ق، ج3، ص169؛ ابن‌اثیر، الکامل، 1385ق، ج4، ص42.
3- بلاذری، أنساب الأشراف، 1417ق، ج3، ص168؛ ابوالصلاح حلبی، تقریب المعارف، 1404ق، ص399.
4- دینوری، اخبارالطوال، 1368ش، ص247.
5- جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 193-194؛ مفید، الارشاد، 1413ق، ج 2، ص 75؛ طبری، تاریخ، 1387ق، ج5، ص 398-399.
6- مقتل الحسین، مقرم، ص 213 ؛ الحسین فى طریقه الى الشهاده، ص 87؛ طبری، تاریخ، 1967م، ج5، ص398؛ بلاذری، أنساب الأشراف، 1417ق، ج3، ص169.
