کرب و بلا: یکی از فراز فرودهای واقعه عاشورا، سقوط و صعود افرادی است که مقارن با حسین بن علی (ع) می‌زیستند. افرادی که تا شب عاشورا در فضای خیمه‌گاه سیدالشهدا (ع) نفس کشیدند اما با یک تصمیم آخرت را با دنیای خود معاوضه کردند. اما در کنار افرادی که شب عاشورا از کاروان امام جدا شدند، تاریخ شهادت می‌دهد گروهی نیز بودند که قرعه سعادت و شهادت در راه دین خدا به نام‌شان افتاد و در لحظه‌ای تصمیم به یاری امام گرفتند و خود را از سپاه یزیدیان نجات دادند.

«سعد بن حارث» و «ابوالحتوف بن حارث بن سلمه انصاری عجلانی» اهل کوفه و از تیره بنی عجلان و قبیله خزرج بودند. این دو برادر هر دو از خوارج بودند و حتی سال‌ها دشمنی با علی (ع) را در پرونده خود داشتند.¹ این دو به اتفاق سایر سپاهیان عمر سعد برای جنگ با امام حسین (ع) راهی کربلا شدند و تا ظهر عاشورا همچنان در کنار لشکر جنگیدند.

بعد از ظهر عاشورا هنگامى که تمام یاران امام به شهادت رسیدند و  سیدالشهدا (ع) فریاد یاری طلبی سر دادند و فرمودند: « هَل مِن ناصر یَنصُرُنی ....» زنان و کودکان و بانوان حرم با شنیدن فریاد استغاثه امام شروع به ناله و فریاد کردند. ابوالحتوف با شنیدن فریاد امام و ناله اهل بیت ایشان، رو به برادر خود کرد و گفت: مگر نه این که این حسین فرزند پیامبر ما است و ما روز قیامت امید شفاعت جد او را داریم؟ چگونه با او بجنگیم در حالی که او میان دشمن بی یار و یاور مانده است.

سپس شعار «لا حُکْمَ إلاّ لِلّهِ وَلا طاعَهَ لِمَنْ عَصاهُ» سر دادند و به سمت سپاه عمر سعد حمله‌ور شدند. پس از جنگ سختی با لشگر عمر سعد، عده‌ای را کشته و عده‌ای را زخمی کردند و هر دو در یک مکان به شهادت رسیدند.²

البته طبق برخی نقل‌های تاریخی این دو نفر پس از شهادت امام(ع) و با شنیدن صدای ضجه و ناله زنان حرم، به سوی سپاه عمرسعد حمله کردند و به شهادت رسیدند.³

دانشنامه تخصصی امام حسین (ع) «ویکی حسین» در رده شهدای کربلا به معرفی سعد بن حارث و برادرش ابوالحتوف بن حارث انصاری عجلانی  پرداخته است.

_________________________________________________________________________

^{پی نوشت ها:}

^{1- ماوی، ابصار العین، 1419ق، ص159؛ حسینی حائری شیرازی، ذخیره الدارین، زمزم هدایت، ص456؛ امین، اعیان الشیعه، 1421ق، ج2، ص319؛ محلی، الحدائق الوردیه، صنعا، ج1، ص211؛ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعه المرتضویه، ج2، ص12.}

^{2-  عاشورا ریشه ‌ها، انگیزه‌ ها، رویدادها، پیامدها»، سعید داودی و مهدی رستم نژاد، ص 475. اعیان الشیعه، ج 2، ص 319؛ ابصار العین، 1419ق، ص159 و 222؛ حسینی حائری شیرازی، ذخیره الدارین، زمزم هدایت، ص456؛ رکـ: تستری، قاموس الرجال، 1414ق، ج5، ص28؛}

^{3- سماوی، ابصار العین، 1419ق، ص159؛ امین، اعیان الشیعه، 1421ق، ج2، ص319}