به گزارش کرب و بلا، حجت‌الاسلام والمسلمین هادی سروش، مدرس حوزه و پژوهشگر دینی که به مناسبت ایام عزاداری امام حسین(ع) در صفحه اینستاگرام خود و در قالب موضوع «هدم دین در پوشش دینی» سلسله مباحثی را مطرح کرد به فساد سیستماتیک دستگاه اموی که آغازگر آن معاویه بود اشاره کرده و گفت: باید اسم این فساد را چون در پوشش دینی صورت گرفت، فساد مقدس بگذاریم چرا که از ناحیه فساد و از بین بردن مال مسلمین مطرح است و از سویی دیگر، چون با نام دین است، یک نوع تقدسی به او داده می‌شود؛ حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه در مورد این نوع فساد، فرمایشات قابل توجهی دارند.
وی ادامه داد: امام علی(ع) در خطبه 98 نهج‌البلاغه به این موضوع اشاره کرد و می‌فرمایند: «هیچ خانه‌ای اعم از شهری و روستایی نیست مگر اینکه ظلم بنی‌امیه به آن خانه وارد شده است.» منظور ایشان فسادی است که از بیت‌المال به خانه‌ها رخنه کرده و چون بیت‌المال حق همه انسان‌هاست و وقتی در آن حقی ضایع شود، طبیعتاً این فساد به همه خانه‌ها راه پیدا کرده است.
حجت‌الاسلام سروش تصریح کرد: امام علی(ع) در خطبه شقشقیه نیز به فساد مالی بنی امیه اشاره می کنند با این عبارت که «یَخْضَمُونَ مَالَ اللَّهِ خِضْمَهَ الْإِبِلِ نِبْتَهَ الرَّبِیعِ». برای تقریب ذهن این عبارت باید گفت که مرتع در ایام بهار و نزدیک تابستان سبز می‌شود و گوسفندانی که به چرا برده می‌شوند، روی این گیاهان می‌چرند و باز هم این گیاه رشد می‌کنند، اما اگر این گیاه خیلی قوی نشده باشد و حیوانی مانند شتر و نه گوسفند از آن استفاده کند، آن را از ریشه درمی‌آورد و در این صورت آن گیاه دیگر سبز نمی‌شود. ایشان در این خطبه دست‌اندازی به بیت لمال را به مثابه رفتار حیوانات چهارپا با مراتع قلمداد کرد و در ادامه می‌فرمایند: اینها سر بیت‌المال نشستند و مانند گوسفندی که روی مرتع را می‌خورد با بیت‌المال عمل نکردند، بلکه کاری کردند که بیت‌المال را از ریشه درآوردند. همان کاری که شتر در ایام بهار با گیاهان می‌کند. بنابراین، فساد مالی بنی‌امیه در هر خانه‌ای ورود کرد و چنان بیت‌المال را خوردند که چیزی از آن باقی نماند و جایگزین آن هم نشد.
این پژوهشگر دینی ادامه داد: فساد به سه شکل نمایان می‌شود، گاهی فساد شخصی است، یعنی یک نفر در مسئله مالی دستبردی می‌زند و مالی را از کسی می‌برد و گاهی فساد شبکه‌ای می‌شود که این نوع از نوع اول قوی‌تر است، اما فساد مالی که بنی‌امیه داشتند شخصی بود یا شبکه‌ای؟ باید گفت که فساد در دستگاه اموی نه شخصی بود و نه شبکه‌ای، بلکه فساد بنی‌امیه سیستماتیک بود؛ یعنی در میان ارکان حکومت اموی فساد رسوخ کرد و به رکن اصلی این حکومت تبدیل شد.اینجاست که دیگر هیچ نقطه‌ای باقی نمی‌ماند، مگر اینکه فساد در آنجا نیز شکل می‌گیرد. مانند سیل خانمان‌کنی که از سطح بالایی به طرف پایین در جریان است و این آب، هر درزی که روی زمین باشد را پُر می‌کند.
سروش خاطر نشان کرد: به این سبب است که امیرالمؤمنین(ع) تأکید دارند که هیچ خانه‌ای نیست، مگر آنکه فساد بنی‌امیه در آن داخل شده و تاریکی فساد بنی‌امیه آنجا را فراگرفته است و باید گفت که وقتی فساد سیستماتیک صورت گرفت، به گوش همه می‌رسد و لازم است این فساد را توجیه کنند و به همه نشان دهند که یک امر طبیعی است و به همین دلیل بنی‌امیه رسماً اعلام کرد بیت‌المال دیگر بیت‌المال نیست، بله مال‌الله است و معاویه گفت که من خلیفه و ملک مسلمین هستم و حال که من صاحب اختیار این اموال الهی هستم، آنچه اراده کنم، انجام می‌دهم و اینگونه است که باید گفت این فساد مقدس می‌شود. بنی‌امیه خودشان را صاحب اختیار بیت‌المال می‌دانستند و هرگونه اقدامی را برای خودشان روا می‌دارند.
وی تصریح کرد: راه دومی هم وجود دارد که فساد بتواند در سطح وسیعی رخ دهد و آن اینکه فساد را به صورت خیریه درآوردند. وقتی به معاویه اعتراض می‌کنند شما این همه اموال را چرا جمع می‌کنید؟ می‌گوید وصیت کرده‌ام نیمی از کل دارایی‌ام را به خیریه بدهند. مال مردم را جمع و آن را تبدیل به پول نجومی می‌کند و در نهایت با کمال وقاحت می‌گوید وصیت کرده‌ام، نصف اموال را به خیریه بدهند.
سروش در تشریح راه سوم فساد مالی در سطح وسیع آن گفت: به اموال مسلمین دستبرد می‌زنند و می‌گویند که برای حفظ روابط این کار را کردیم. در کتابی به نام «ربیع‌الابرار» آمده که به خلیفه سوم گفتند شما آن قدر پول از بیت‌المال برمی‌دارید و به دیگران می‌دهید، اما حساب و کتاب این کار کجاست؟ خلیفه پاسخ داد، اموالی که از بیت‌المال می‌گیرم و بخشش می‌کنم برای صله رحم است تا این روابط حسنه باقی بماند.
این مدرس حوزه افزود: باید گفت که فساد مالی که سه عامل وجود داشته باشند شکل نمی گیرد و برای نخستین راه باید بگویم شایسته‌سالاری ملاک است و در وهله دوم باید انسان‌های متعهد در رأس امور مالی قرار گیرند و باید نظارت باشد و راه سوم اینکه در صورت تخلف، مجازاتی وجود داشته باشد که پُر واضح است که در جکومت بنی امیه چنین اهرم‌هایی وجود نداشت و لذا فساد به شکلی شد که امام علی(ع) فرمود، خانه‌ای نبود مگر اینکه فساد داخل آن خانه شد.
وی گفت: بعد از این مقطع حساس که معاویه با توجیهاتی به فساد گسترده مالی در اموال مسلمین پرداخت به سراغ مقطعی می‌رویم که گروهی از بزرگان کوفه به امام حسین(ع) نامه نوشتند نقل به این مضمون که اموال عمومی مسلمین را حاکمیت غصب کرده و بدون رضایت، آنها را در جاهای مختلفی هزینه می‌کند و بعد نوشتند اینها مال خدا و بیت‌المال را بین خود تقسیم کردند و غیر از اینکه به کارگزاران ظالم می‌دهند، به اغنیا هم می‌دهند و بعد، از امام دعوت کردند.
سروش در پایان گفت: امام حسین(ع) در جاهای مختلفی به فساد مالی بنی‌امیه نیز اشاره کرده است مثلاً خطبه‌ای در ایام حج در منا خواندند و گفتند حاکمیت اموی مردم را بین دو چیز قرار داده است، یا مردم کسانی هستند که دور افتاده شده‌اند و مورد قهر هستند و یا زیر بار زندگی کمرشان خم شده است. ایشان در راه کوفه نیز به فرزدق چنین فرمودند که اینها از شیطان فرمان‌برداری می‌کنند و بعد فرمود که بنی‌امیه کاری کرد که فساد آن مربوط به یک کشور و منطقه نیست و در تمام نقاط این فساد رخنه کرده است.
مطالب خیلی خوبن کوتاه و گویا