پیرامونش پرچم‌هایی از نقش علی ولی‌الله چشم‌ها را خیره می‌کند. پرچم‌هایی که عزای حسین علیه‌السلام را ندا می‌دهند و علی ولی‌الله عبارت مشترک همه است. می‌گوید قرار است در پنج روز برگزاری مجمع دوستداران حسین (ع) با نقش زدن پرچم‌هایی که از رنگ و نقش‌ها تا محتوایشان هر کدام پیامی از عاشورا را می‌رساند در ارادت به اباعبدالله (ع) این جمع را همراهی کند.
آن‌چه در ادامه می‌خوانید گفت‌وگوی وب‌سایت کرب‌وبلا با لیلا ذوالفقاری هنرمند صنایع دستی و طراح پرچم‌های عزای سالار شهیدان در مجمع دوستداران حسین (ع) است که به همت کانون فرهنگی زیتون برگزار می‌شود:

کمی از کارتان بگویید؛ چه شد که این مسیر را برای ابراز ارادت به امام حسین (ع) برگزیدید؟
از زمانی که در رشته گرافیک در دانشگاه مشغول به تحصیل شدم، به واسطه آشنایی با استاد اسکندرپور که از هنرمندان شناخته شده نگارگری هستند و نقوش درب حرم ائمه (ع) و امام‌زادگان را ترسیم کرده‌اند، با حال و هوای معنوی هنر مذهبی آشنا شدم. ایشان همان‌طور که می‌دانید علاوه بر این‌که آثار ارزشمند زیادی را عرضه داشته‌اند، حال و هوای روحی معنوی دارند که بر روی من نیز اثرات مثبتی داشت. هنگامی که در کنکور طراحی فرش را انتخاب کردم، از آن‌ جایی‌ که با خطوط و نقوش هنر تذهیب آشنایی داشتم، در این حوزه فعالیتم را ادامه دادم. پایان‌نامه من نیز در همین حوزه‌ها بود و جایگاه نقوش شیر در هنرهای اسلامی با استنادات شیعی را انتخاب کردم. در این پایان‌نامه نتیجه‌گیری شد که نقش شیر در «شیر و خورشید تمثیلی» از امیرالمؤمنین (ع) و خورشید در پس آن، نماد حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) است.

از کاری که در مجمع دوستداران حسین (ع) انجام می‌دهید، بگویید.
من در حوزه صنایع دستی فعال هستم و کاری که در مجمع دوستداران حسین (ع) ارائه کردم، پرچم‌هایی هستند با نقوش، رنگ‌ها و نشانه‌های مختلف که هر یک نشانه‌ای از عزاداری عاشورا هستند. هر کدام از عناصر به کار رفته در این پرچم‌ها حاوی پیام‌هایی هستند.

اما چرا کار روی پرچم‌ها را انتخاب کردید؟
پرچم یکی از عناصر اصلی عزاداری عاشوراست و به عنوان یک ابزار تبلیغی از قدیم‌الایام نقش‌آفرین بوده است. جامعه با آن آشناست و کمتر کسی است که پرچم‌ها را در انواع و اشکال گوناگون ندیده باشد. اگر چه در طول سالیان، تفاوت ساختاری و ماهوی چندانی در پرچم‌ها ایجاد نشده، اما اندیشه و پیامی که در پس پرچم وجود دارد برای من جالب است، می‌توانم بگویم حس ویژه‌ای را در من ایجاد می‌کند. دوست داشتم هنری را که آموخته‌ام در حیطه ادای دین به واقعه عاشورا و ارادت به امام حسین (ع) عرضه کنم و چه چیزی بهتر از پرچم‌ها به عنوان یک ابزار ارزشمند برای یادآوری کردن این واقعه به مردم وجود دارد؟ البته تلاش کردم این کار علمی و با استفاده از مستندات باشد. اگر به نمونه پرچم‌ها در مجمع دوستداران حسین (ع) نگاهی بیندازید، می‌بینید که حاوی رنگ‌ها و نشانه‌های مختلفی هستند. هر کدام از این نمادها، دلایل و پیشینه تاریخی منحصر به‌ خود را دارد. هر کدام در جایگاه خود برای من مهم و عزیزند و سعی می‌کنم به تناسب کار، از آن‌ها استفاده کنم.

مثلا، رنگ زرد نماد حضرت امیرالمؤمنین (ع) است که در روایات معتبر نیز به استفاده ایشان از این رنگ اشاره شده است. رنگ نارنجی اما نماد عزاداری جنیان است که بر اساس باورهای دینی، همان‌طوری که عزاداری را با رنگ مشکی نشان می‌دهیم، اهل جن رنگ نارنجی را به عنوان رنگ عزا استفاده می‌کنند. به همین ترتیب، هر کدام از رنگ‌ها یا نقش‌های استفاده شده در پرچم‌ها، به یک ریشه و دلیل تاریخی متکی هستند.

در همه پرچم‌ها از عبارت علی ولی‌الله استفاده شده، چرا که بر اساس روایات دینی نادیده گرفتن واقعه غدیر خم، پیامدهای بعدی نظیر واقعه کربلا برای خاندان پیامبر (ص) به وجود آمد.

اما یکی دیگر از مواردی که در ساخت پرچم‌ها تأکید دارم، استفاده از عبارت علی ولی‌الله در بالای پرچم‌هاست. بر اساس روایات دینی معتقدیم که در واقعه سقیفه به امیرالمؤمنین (ع) جفا شد و به واسطه جدی گرفته نشدن واقعه غدیر خم، پیامدهای بعدی برای خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به وجود آمد. دشمنان امیرالمؤمنین (ع) نیز با بغض و کینه‌ای که نسبت به ایشان داشتند، در واقعه کربلا به اباعبدالله‌الحسین (ع) و خانواده ایشان ظلم کردند. بنابراین تلاش می‌کنم با ذکر نام امام اول شیعیان، این موضوع همواره در کارها یادآوری شود.

انتخاب پرچم، دلی است و بر مبنای یک کشش روحی، در ایام محرم‌الحرام یک سری هنرها به ابراز ارادت می‌پردازند و مختص به این دوران پررنگ می‌شوند. در ایام عزاداری حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) نیز اشتیاق برای ابراز ارادت و نشان دادن سوگواری با کارهای مختلفی از جمله همین سیاه‌پوش کردن‌ها تا استفاده از پرچم‌ها در ابعاد و اشکال گوناگون رونق خاصی می‌گیرد. مردم ما از قدیم‌الایام با توجه به علاقه‌ خاص به امام حسین (ع)، دوست دارند عزادار بودنشان را ابراز کنند. پرچم‌ها هم در این شکل از ابراز سوگواری مؤثر هستند.

اما دنیای امروز نیازمند ایجاد جاذبه‌های متناسب با حال و هوای کنونی برای توجه بخشی‌ به فرهنگ عاشوراست. بر همین اساس تلاش کردم ضمن پایبندی به اصول سنتی پرچم و استفاده از نمادهای مستدل و مستند، ارائه‌ تازه‌ای از پرچم‌های عزاداری صورت بگیرد. ضمن این‌که عناصر سنتی مانند هنر ختایی در این پرچم‌ها وجود دارند، اما کار را با نگاهی نو در رنگ‌ها، ساختار و متریال ارائه کردم.

فکر می‌کنید موضوعی که به آن اشاره کردید، یعنی نگاه نو و متناسب با شرایط امروزی در عرصه هنر، تا چه اندازه در انتقال صحیح مفهوم عاشورا مهم است؟ ابزار هنر تا چه میزان می‌تواند رساننده‌ این پیام باشد؟
قطعا تأثیرگذاری هنر بالاست و اگر در شکل و ساختار خوبی ارائه شود می‌تواند تأثیری ماندگار داشته باشد. بسیاری از کسانی که از پرچم‌ها دیدن می‌کنند، توضیحات برایشان تازگی دارد و جالب است. هنر همواره می‌تواند با عناصرش حامل پیام‌های تازه باشد. اگر به شکل درستی در کنار یگدیگر قرار بگیرد قطعا به دل و جان مخاطب هم می‌نشیند، هنر مذهبی نیز به همین شکل است. یک نفر که از پرچم‌ها بازدید می‌کرد می‌گفت خودم کششی نسبت به امام حسین (ع) دارم اما تأثیر دیدن این فضا و هنرهایی که ارائه شد، بدون اغراق این کشش را در من بیشتر کرد. به نظر من هنر وسیله‌ای است که فارغ از هر نوع زبان، فرهنگ و گرایش دینی همه را به خودش جذب می‌کند و زبان مشترک فرهنگ‌ها است.

کاری که مجمع دوستداران حسین (ع) انجام می‌دهد تا چه میزان می‌تواند محقق‌کننده شعار یاری‌رسانی اباعبدالله (ع) در دنیای امروز باشد؟
فضای دل‌نشین این مجمع و افرادی که با خلوص نیت و عاشقانه کار می‌کنند فرصتی ارزشمند برای شناساندن امام حسین (ع) به همه است. از روزی که همراه دو تن از دوستانم به این‌جا آمدم حال و هوای خوب این مجمع را درک کردم و دوستانم که حتی یکی از آن‌ها مسلمان نبود، جذب این فضا شد و به من می‌گفت این‌جا حال و هوایی شبیه امام‌زاده‌های شما دارد! خوشحالم از این‌که در کنار تعدادی جوان که جمع شده‌اند تا پیام امام حسین (ع) را اطلاع‌رسانی کنند حضور دارم و اطمینان دارم که در آینده نزدیک، خبرهای بسیار خوبی به گوش ما خواهد رسید. ابعاد جذب و اشتیاق به حضور در این فضا گسترده‌تر و گام‌های بلندی در راه شناساندن اباعبدالله‌الحسین (ع) پیموده خواهد شد.