به گزارش کرب‌و‌بلا، دکتر مهدی مهریزی در ابتدای سخنان خود در بررسی موضوع «زن و خانواده در عاشورا» رویکردهای متفاوت نسبت به حادثه عاشورا را بیان کرد و گفت: با توجه به نگاه و تحقیقاتی که نسبت به حادثه عاشورا انجام شده می‌توان سه رویکرد متفاوت را بیان کرد.

وی ادامه داد: رویکرد اول، عاطفی – احساسی است، در این رویکرد بیشتر غم، اندوه و مصیبت خاندان پیامبر (ص) محور است و از سوی دیگر ستم‌گری، خشونت و قساوت گروه مخالف مورد توجه قرار گرفته است؛ تا صد سال پیش آثاری که درباره عاشورا نوشته شده عمدتا متمرکز بر روی این مسائل بوده و کتبی اختصاصی با عنوان مقتل یا عناوین دیگر منتشر شده است.
به عنوان مثال طریق البکاء، طوفان البکاء، امواج البکاء، بحرالدموع، عین الدموع، ریاض الاحزان و مهیج احزان از جمله عنوان کتاب هایی هستند که به بُعد عاطفی – احساسی توجه بیشتری داشته‎اند و مضمون کتاب‌ها به گریه، حزن، غم و اندوه ختم می‌شود.

سه رویکرد نسبت به عاشورا وجود دارد؛ عاطفی و احساسی، حماسی و انسانی


مهریزی افزود: رویکرد دوم، رویکردی حماسی است، که در صد سال اخیر نمود یافته و در ایران از دهه 40 به بعد بسیار پر‌رنگ‌تر شد. در دوره معاصر تحولاتی در دنیا صورت گرفت و جنبش‌ها و انقلاب‌هایی از جمله انقلاب‌های کمونیستی، آمریکای لاتین و غرب به وجود آمد که ادبیات جدیدی از جمله انقلاب، آزادی و مبارزه با ظلم را وارد عرصه کرد. پس از آن شیعه به خود آمد که در این زمینه منبع عظیمی دارد. بنابراین ادبیات جدیدی تحت عنوان نهضت، آزادی و آزادگی به وجود آمد و کتاب‌هایی در همین زمینه ها نوشته شد.
کتاب‌هایی تحت عنوان حسین بزرگ مرد آزاده، حسین مظهر آزادگی، حماسه حسینی، حماسه عاشورا، حماسه کربلا، مردان انقلاب، رسالت انقلابی، رستاخیز حسین و غیره از جمله این کتاب‌ها بودند.

مهریزی  در مورد رویکرد سوم گفت: در سال‌های اخیر یک نگاه جدیدی به حادثه عاشورا براساس حقوق بشر، کرامت انسان و مسایل زنان در حال گسترش است که من آن را به رویکرد انسانی تعبیر می‌کنم. براساس این رویکرد به حادثه عاشورا از منظر قیام، نهضت، مبارزه، خون و شمشیر نگاه نمی‌‍شود بلکه این گونه تحلیل می‌شود که اگر چه یک امری به امام حسین (ع) تحمیل و آن حادثه آفریده شد، اما در این حادثه تمام ملاک‌های یک حرکت و رفتار انسانی دیده می شود.

در واقعه عاشورا نام هیچ زنی در جبهه ظلم دیده نمی شود
این استاد دانشگاه با اشاره به جایگاه خانواده در عاشورا اظهار کرد: در اکثر نامه‌ها و گفته‌های امام حسین (ع) بحث خانواده مطرح است. امام حسین (ع) می فرمایند: یارانی بهتر و سزاوارتر از یارانم ندیدم و خانواده ای که پیوسته تر باشند و نیکوکارتر از خانواده خودم باشند، ندیدم. حرکت جمعی اعضای خانواده نیز خود نشان دهنده توجه به خانواده است.

نام 40 زن در حادثه عاشورا ذکر شده که نقش مثبت داشتند و حادثه عاشورا که دو جبهه ظلم و نور دارد، در جبهه تاریکی و ظلمت آن نام هیچ زنی ثبت نشده، ولی در جبهه نور زنان فراوانی از خاندان بنی هاشم گرفته تا اصحاب و زنان دربار یزید و دیگران حضور دارند.

او با بیان اینکه جایگاه خانواده و زن در هر موقعیت و شرایطی مورد توجه است، گفت: نام 40 زن در حادثه عاشورا ذکر شده که نقش مثبت داشتند و حادثه عاشورا که دو جبهه ظلم و نور دارد، در جبهه تاریکی و ظلمت آن نام هیچ زنی ثبت نشده، ولی در جبهه نور زنان فراوانی از خاندان بنی هاشم گرفته تا اصحاب و زنان دربار یزید و دیگران حضور دارند.

برخی از مفاهیم امروز را زنان در 1400 سال پیش بیان کردند
مهریزی به سخنان ناب و عمیق زنان در واقعه عاشورا اشاره و اظهار کرد: اکثر زنانی که در واقعه عاشورا حضور داشتند در موقعیت‌های مختلف بیاناتی بسیار عمیق داشتند، مانند حضرت زینب (س) که در مجلس یزید فرمودند: «آیا عادلانه است که زنان تو بتوانند در حریم باشند و ما نتوانیم» در حقیقت آنچه امروز به عنوان عدالت در ایجاد ظرفیت‌ها مطرح می‌شود 1400 قبل زن بزرگی به نام زینب  (س) بر زبان آورده است.

مهریزی در پایان به رابطه عمیق و احساسی میان امام حسین (ع) و رباب اشاره کرد و گفت: این احساس را تاریخ به زیبایی ترسیم کرده و گفته شده رباب یک سال بعد از شهادت امام حسین (ع) بیشتر عمر نکرد و از غم و اندوه جان سپرد.