در نشستی٬ کتاب «اولین روزشمار جامع تاریخ عاشورا» در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی معرفی شد.
مومنی، سرپرست گروه مؤلفین کتاب با توضیحاتی پیرامون سیر تاریخ‌نگاری در میان مسلمانان گفت: در تاریخ اسلام ما با گونه‌های مختلفی از نگارش تاریخ مواجه می‌شویم. گونه‌هایی چون سیره نگاری، مقاتل، دودمانی و یا گونه‌هایی چون وقایع ایام.
وی گفت: نحوه نقل وقایع در این تواریخ به‌صورت متفاوت است. گاه به‌صورت سند و گاه سینه‌به‌سینه نقل‌شده و گاه به‌صورت نقل مکتوباتی که در اختیار مورخان بوده آورده شده است. در کتبی که به‌صورت وقایع الایام نوشته شدند ما شیوه ترکیبی از نقل وقایع را مشاهده می‌کنیم.
مومنی با اشاره به این‌که «اخیراً در جهان اسلام جنبشی به نام جامع نویسی راه افتاده است» افزود: مورخین در این نوع از کتب هر سند و نقل تاریخی که وجود دارد را در یک مجموعه جمع می‌کنند.
او گفت: با تحقیقاتی که انجام داده‌ایم سعی کردیم که یک اثر تاریخی که اولاً روزشماری باشد حول محوریت شخصیت امام حسین (ع) و ثانیاً جامع‌الاطراف باشد و نگاشته نشده بود را بنگاریم. این موضوع را ما در میان علمای قم مطرح کردیم و مرحوم صادق آیینه‌وند هم بر این امر صحه گذاشته بودند. جالب است که مرحوم شهیدی نیز به این امر پی برده بودند.
وی با بیان این‌که «از سال 1386 یک گروه هفت نفره پژوهش را در چهار هسته اصلی تشکیل داده‌اند» گفت: فیش‌نویسی منابع عربی، فیش‌نویسی منابع فارسی، جمع‌آوری فیش‌ها و تدوین آن‌ها و سپس تألیف اولیه چهاربخشی بودند که این گروه بدان پرداخته‌اند.
وی در ادامه افزود: تألیف اولیه که نوشته شد تصمیم گرفتیم کتاب را در چهار بخش اصلی تألیف کنیم. بخش مقتل، بخش روزشمار، بخش اطلس و بخش اعلام و کسانی که در تاریخ عاشورا نقشی داشتند.
مومنی با اشاره به این‌که «بخش روزشمار بخش اصلی این کتاب است» گفت: در بخش روزشمار ما 7 ماه پایانی زندگی امام حسین را مورد بررسی قرار دادیم. در این بخش هیچ منبع دسته دومی را مورد استفاده قرار ندادیم. تاکنون 176 منبع از منابع تاریخی، تفسیری، حدیثی و جغرافیایی از اهل سنت و تشیع برای تألیف این کتاب استفاده کرده‌ایم. با این حال با نوع روایتی که در کتاب است به‌گونه‌ای به‌صورت داستان مستند مطرح‌شده است.
مومنی در ادامه گفت: ما در این کتاب به توصیه دکتر آیینه‌وند فقط قصد نقل تاریخ را داریم و نه تحلیل روایات. ما فقط وقایع را بر اساس منابع مستند خارج کرده‌ایم. همچنین در زمان حیات مرحوم دکتر آیینه‌وند به توصیه ایشان ترجمه انگلیسی کتاب را شروع کردیم و جلد اول آن به اتمام رسیده است که قصد داریم در اروپا به چاپ برسانیم. ترجمه عربی آن نیز در دستور کار است.
