قیام توابین و مختار، با هدف خونخواهی امام حسین (ع) انجام گرفت که رهبران آن‌ها دیدگاه و روش‌های انقلابی متفاوتی داشتند؛ توابین بیشتر در پی جبران قصورشان در قبال قاتلان دشت طف بودند و معیار‌های دشواری برای جذب نیرو داشتند. از این‌روی، تنها راه تحقق هدف خود را جان‌فشانی دانسته، قائل به اصالت وسیله، هم‌پایه هدف بودند.

مسلم بن عقیل به صورت مخفیانه وارد کوفه شد و در خانه مورد اعتماد ترین فرد در کوفه جای گرفت. شیعیان به رفت و آمد نزد او روی آوردند. هرگاه گروهى از شیعیان نزد او اجتماع مى کردند، نامه حسین بن علی (ع) را برایشان مى خواند.

قبر مطهر امام حسین (ع) و قتلگاه ایشان از لحظۀ شهادت و حتی پیش از آن، همواره مورد توجه و زیارت بوده است. گزارش‌هایی مبنی بر اینکه اولین زائران ایشان چه کسانی بوده‌اند وجود دارد. در ادامه به اولین زائران امام حسین (ع) تا زمان مختار می‌پردازیم.

در سال 67 هجری به فرمان مختار ابن زیاد ملعون به جزای ظاهری اعمالش رسید و توسط ابراهیم فرزند مالک اشتر به درک واصل شد

با اندکی تامل در روایات و تاریخ می توان دریافت که مختار مورد تایید امامان شیعه بوده است و روایات مخالف را امویان درآوردند تا از قلب شیعه دورش کنند.

در منابع اهل سنت هم نسبت به مختار احادیثی آمده است و سعی در نفی و بدگویی مختار کرده اند.

درتاریخ یکسری روایات در مذمت و بدگویی مختار واعتقادات او نقل شده است.

بنظر آقای خوئی این احادیث اکثرا غیرقابل اعتماد هستند و از اعتبار کافی برخوردار نیستند.

در مورد مختار ثقفی نقل قول های زیادی نقل شده است. ازجمله آنها روایاتی است که به تعریف و تمجید مختار می پردازد و او را بالا می برد.

آیا امام سجاد (ع) قیام مختار را تأیید کرد؟ وقتی مختار به حکومت رسید قول داد که بعد از کشتن قاتلین شهدای کربلا حکومت را به شورایی می‌سپارد تا آنان حاکم را انتخاب کنند. چرا مختار این حرف را زد؟ چرا او بعد از کشتن قاتلین شهدای کربلا و شکست دادن ارتش شام، حکومت را به امام سجاد (ع) نداد؟

حسین (ع) خطبه می‌خواند هنوز امید داشت که این قوم عنود راهنمایی شوند تا لحظه آخر عمرش هم امید داشت که هدایت شوند...