روایات تصویری عاشورا در قالب فیلم و سریال، کارکردی همچون روایات مکتوب به ویژه در قالب مقاتل دارند. گرچه که ممکن است در سالهای متمادی و به طور مکرر پژوهشگران به آنها رجوع کنند اما این دلیلی بر داشتن تاریخ مصرف خاصی نمی‌شود.

از میان آثار ادبی جهان تنها بخش ‌اندکی از آن‌ها به‌عنوان آثار کلاسیک جهانی معرفی می‌شوند. آثار کلاسیک آن‌هایی هستند که از درس‌هایی عمیق برای جهانیان برخوردار هستند. ازآنجاکه بخش قابل‌توجهی از ادبیات حسینی شایسته معرفی شدن در سطح آثار کلاسیک و ادبیات جهانی است، مقاله حاضر به بررسی راهکارهایی در این زمینه مهم و کمتر مورد توجه قرارگرفته، می‌پردازد.

واقعه عاشورا همواره در ادبیات و تاریخ تشیع، پررنگ‌ترین عنصر بوده است. ادبیات عاشورایی از دیرباز مورد توجه نویسندگان، شعرا و ادبا بوده است. از روزی که حضرت امام‌ حسین (ع) را در صحرای کربلا به شهادت رساندند و خانواده و اصحاب مویه کردند، ادبیات عاشورایی متولد شد و همچنان به حرکت خود ادامه می‌دهد.

نکته قابل توجه برای ما نحوه این بروز و ظهور در دوره‌های مختلف تاریخی و سیاسی است. به ویژه خواستیم تا در گفت‌وگو با دکتر محمدرضا سنگری که ادیب و عاشورا پژوه است، نقش ادبیات عاشورایی را در 40 سال‌ اخیر بررسی کنیم. مثلا در چه دوره‌ای و چرا رنگ‌ حماسه بیشتر بود و در چه دوره‌ای نگاه عرفانی غلبه داشت. حاصل این گفت‌وگو را بخوانید.

تفاوت عمده اشعار دهه 80 با شعر پهلوی و اوایل انقلاب در سطح اطلاعات و چگونگی ارائه آن‌ها است. در روزگار پهلوی وظیفه شعر اطلاع‌رسانی بود؛ اطلاع از این‌که امام حسین (ع) شهید شد. اما در شعر دهۀ 80 مخاطب که هیئتی است و اغلب روضه‌ها را شنیده و حفظ است، توقع دیگری از شعر دارد؛ بیان متفاوت و خیال جدید. لذا شعر این دوره پر شد از تلمیحات و اشارات به دقایق و ظرایف مصائب اهل‌بیت (ع) و حتی نکات دقیق و ریز معرفتی.