مسئله علم امام در حرکت امام حسین (ع)، یکی از مسائل اختلافی بین علمای شیعه از زمان غیبت کبرا تا کنون بوده است. مسئله‌ای که نظرها و آرا متفاوتی در مورد آن گفته شده و هنوز هم ادامه دارد. در این یادداشت، نظر چند عالم بزرگ شیعه را که نظریه شان را در کتاب‌هایشان بیان کرده اند، نقل می‌کنیم.

چرا با وجود این‌که امام حسین (ع) می‌دانستند که دشمنان و والی یزید در کوفه منتظر ایشان هستند و با وجود اخطار ابن‌عباس، از مکه به سوی کوفه حکت کردند؟چرا بعد از شنیدن خبر شهادت مسلم باز نگشتند؟ چرا مانند امام حسن (ع) حاضر به بیعت و صلح نشدند؟ سید مرتضی علم‌الهدی در کتاب تنزیه الانبیا به این سوالات پاسخ داده است.