امام صادق (ع) در زمان حیات خویش، بارها برای سیدالشهدا (ع) مجلس عزا برپا کردند و سعی می کردند عزاداری امام حسین (ع) زا در بین شیعیان، به عنوان یکی از شعائر شیعه نهادینه کنند.

در زمینه شرافت کربلا و فضایل این سرزمین احادیث بسیاری از زبان امام صادق (ع) بیان شده است. ایشان در کلام و در صحبت های خود به تبیین این شرافت پرداخته‌اند و ابعاد مختلفی از آن را روشن ساخته‌اند.

حضرت عباس بن علی (ع) از آغاز قیام امام حسین (ع) همراه و همدل ایشان و هنگام نبرد کربلا، پرچم‌دار سپاه او بود.

مسلمانان هند با شعار «عاشورای محرم، یادآور وظیفه مسلمانان» انقلاب خود را آغاز کردند و پس از پیروزی بر استعمار پیر، اسکندر میرزا را که یک شیعه بود، به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور پاکستان برگزیدند. عشق به امام حسین (ع) در ایران اسلامی جای تعجب ندارد، چون اکثر مردم، شیعه و به عشق امام حسین (ع) زنده‌اند، ولی در آنجا شیعیان در اقلیت و اهل سنت در اکثریت‎اند. لذا در نگاه اول انتظار نمی‌رود که عزاداری امام حسین (ع) در پاکستان به‌صورت یک امر همگانی و ملی تلقی شود... به‌طوری‌که در ایام عاشورا و محرم جامعه پاکستان حالت سوگوارانه‌ای به خود می‌گیرد... 

در مقاتل کهن اسمی از شخصیت بکیر ( محور اصلی فیلم رستاخیز) که در تاریخ از او به عنوان پسر حر یاد کرده‌اند یافت نمی‌شود اما در کتب صده‌های اخیر نام او آورده شده و او را در زمره شهدای کربلا قرار داده‌اند.

رستاخیز، فیلمی است که به امام حسین (ع) و به وقایع زندگانی آن حضرت پرداخته است. بسیاری از منتقدان به این فیلم اعتراض کرده‌اند به گفته آنان، این فیلم منطبق با وقایع تاریخی نمی‌باشد.

براساس مبانی تاریخی و روایی، در روز عاشورا و حادثه کربلا چه رخ داده است؟

غزوه بدر یا بدرالکبری، نخستین و مهم‌ترین جنگ (غزوه) میان مسلمانان و مشرکان قریش که هفدهم رمضان سال دوم هجری قمری در منطقه  بدر روی داد. در این جنگ، مسلمانان علی رغم کمشمار بودن در مقایسه با مشرکان، به پیروزی رسیدند. بنابر منابع تاریخی، از علل پیروزی مسلمانان، جانفشانی و دلاوری مسلمانان به ویژه علی (ع) و حمزه سیدالشهداء و امداد الهی بود.

مؤمنان چنین‌اند، اگر ببینند مردم نادان سخن زشت گویند، آنان راه مسالمت پویند، بزرگوارانه پاسخ دهند تا از شر ایشان برهند. گفتار آنان استوار است و پذیرفته کردگار، بر جاهلان نمی‌تازند و با مهربانى درونشان را آرام می‌سازند. ادب قرآن چنین است و دستور پیغمبر این و خاندان رسول این ادب را از جد خود میراث بردند که «و انک لعلى خلق عظیم»

وقتی شمر قصد داشت صبح عاشورا از پشت به خیام حمله کند به خندقی برخورد که مانع ادامه کارش شد.در این هنگام یکی از اصحاب امام اجازه گرفت تا شمر را با تیری از پا درآورد. حضرت با خواندن آیه‌ای از قرآن وی را از این کار نهی کرد.

این واقعیت در روایتی از امام «صادق» (ع) بدین گونه آمده است که فرمود: شیعیان ما از ما هستند، چرا که از سرشت ما خلق شده و به نور ولایت ما آمیخته و به امامت ما دل خوش داشته و ما نیز به پیروی و دوستی آنان راضی هستیم. مصیبت‌های ما به آنان سرایت می‌کند و رنج و گرفتاری ما آنان را می‌گریاند.