تعداد نامه‌های نوشته‌شده توسط کوفیان به امام حسین (ع)

بعد از مرگ معاویه بن ابی سفیان، شیعیان کوفه از بیعت با فرزند او (یزید) خودداری کردند و وقتی خبردار شدند، امام حسین (ع) نیز از مدینه خارج‌شده‌اند، شروع به نگاشتن نامه به ایشان نموده و در آن نامه‌ها، از امام (ع) خواستند تا به کوفه سفر کند و اعلام کردند که حاضرند، در رکاب امام حسین (ع) علیه یزید و دستگاه جبّار و ستم‌گر اموی مبارزه کنند.

شیخ مفید می‌نویسد: «... وأنفذوا قیس بن مُسهِر الصیداوی وعبدالله وعبدالرحمان (ابنا شدّاد الأرحبی) و عماره بن عبداللّه السلونی الی الحسین (ع) و معهم نحو مئه و خمسین صحیفه من الرجل والإثنین والأربعه ثم لبثوا...».[1] یعنی؛ کوفیان، قیس بن مُسهِر، عبدالله وعبدالرحمان (فرزندان شداد) و عماره را به‌سوی امام حسین (ع) روانه ساختند، درحالی‌که با آن‌ها، حدود یک‌صد و یا پنجاه نامه از طرف یک، یا دو و یا چهار نفر بود...

وی در ادامه می‌افزاید، در نوبت‌های بعدی نیز هانی بن عروه و... نامه‌هایی نوشتند تا اینکه تعداد آن‌ها، خیلی زیاد شد و امام حسین (ع) وقتی انبوه نامه‌ها را مشاهده کردند، تصمیم به فرستادن نماینده خود مسلم بن عقیل (ع) به‌سوی کوفه برای به دست آوردن واقعیت نگارش نامه‌ها و وفاداری کوفیان و اتمام حجّت بر آن‌ها، گرفتند.

سید ابن طاووس  می‌گوید: «فورد علیه فی یومٍ واحدٍ، ستّ مئه کتابٍ و تواترت الکتب حتی إجتمع عنده فی نُوب متفرقه، إثنا عشر الف کتاب».[2] یعنی؛ در یک روز، شش صد، نامه به دست حضرت رسید و آن‌قدر، نامه‌ها زیاد شد تا اینکه در چند نوبت،  12  هزار نامه شد.

ابن سعد می‌گوید: «مسلم بن عقیل در نامه‌ای که به امام حسین (ع) نگاشت، خبر از بیعت دوازده هزار نفر داد و فرستادگان اهل کوفه نزد حضرت رسیدند و دیوانی را آوردند که اسامی صد هزار نفر، در آن بود».[3] درهرحال، تعداد نامه‌ها، بسیار زیاد بوده است. اگرچه مقدار دقیق آن‌ها را به دلیل اختلاف روایات تاریخی، نمی‌توان مشخص کرد.

تعداد بیعت‌کنندگان با مسلم بن عقیل (ع)

مورخان در این مورد، اقوال مختلفی دارند که به نمونه‌هایی از آن‌ها اشاره می‌شود:

ابن عساکر  می‌نویسد: «وکان یسیر الحسین (ع) من مکه الی العراق بعد ان بایع له من أهل الکوفه إثنا عشر الفاً علی ید مسلم».[4] یعنی؛ حضرت امام حسین (ع) بعد از اینکه خیر بیعت کردن دوازده هزار نفر با نماینده خودشان در کوفه (جناب مسلم) را شنیدند، به‌سوی عراق حرکت کردند.

شیخ مفید می‌گوید: «حتّی شایعه (مسلم) ثمانیه عشر الفاً فکتب الی الحسین (ع) یخبره ببیعه ثمانیه عشر الفاً و یأمره بالقدوم...».[5] یعنی؛ هیجده هزار نفر با مسلم (ع) بیعت کردند و ایشان به امام (ع) خبر داد و خواست که به عراق سفر کند.

ابن قتیبه دینوری می‌گوید: «و بایع له مسلم بن عقیل، أکثر من ثلاثین الفاً من أهل الکوفه».[6] یعنی؛ بالغ بر سی هزار نفر از اهل کوفه با حضرت مسلم بیعت کردند.

این‌ها، نمونه‌هایی از اقوال تاریخ نویسان اسلامی و صاحبان مقاتل بود که به نظر می‌رسد، مردم کوفه و شیعیان به خاطر علاقه‌ای که به خاندان پیامبر (ص) داشتند با نماینده ایشان بیعت کردند. از طرف دیگر، تعدادی از شیعیان، احتمال این را نمی‌دادند که حضرت امام حسین (ع) در قیام خودشان با شکست (ظاهری) مواجه شوند و به شهادت برسند.