اى غمین زاشتیاق حضرت او روز و شب مایلِ زیارت او
تو از او دور نیستى والله «قبره فى قلوب من والاه»
مردان خدا و شخصیت‌های الهى، همان‌گونه که در زمان حیات خویش استوانه دین و محور انسانیت و پشتوانه حق و عدالت هستند، پس از مرگ نیز، آرامگاه و زیارتگاهشان پشتوانه حق و عدالت و فضیلت است.
در این میان، زیارت مشهد حسینى از ویژگی‌های برجسته اى برخوردار است. آنان که توفیق پیدا می‌کنند و به زیارت مرقد مطهرش مشرف می‌شوند، روى به آستان امام حسین (ع) آورده و به‌جانب این مدرسه عشق و فضیلت و دانشگاه کمال و تربیت می‌روند.
البته ملحدین و معاندین و مخالفین مکتب تشیع به خیال خود شبهاتی وارد می‌کنند و می‌گویند: «زیارت قبور، بت‌پرستی است؟!» در حالى که هر کس که به زیارت قبور ائمه (ع) می‌رود هرگز به‌عنوان «بت» آن‌ها را زیارت نمى کند. چه کسى است که حسین بن على (ع) را خدا بداند؟! شیعه، امام را مقرب درگاه خدا مى داند و با توسل به او قربى به خدا پیدا می‌کند، همان‌طور که خودش در قرآن مجید فرمود: «به‌سوی او وسیله بگیرید»[1] امام را وسیله الهى مىداند. زیرا توسل و شفاعت، بعدى از ابعاد زیارت است که زائر از این طریق خود را به درگاه الهى نزدیک مى کند و پیشوایان ما وعده فرموده اند که از زائران خود دستگیرى کنند.
امام رضا (ع) می‌فرماید: «هر امامى بر گردن دوستان و پیروانش عهد و پیمانى دارد و وفاى به این عهد، با زیارت قبر آنان ممکن است؛ و کسى که به شوق زیارت آن‌ها و با تصدیق به فضیلت آن‌ها به‌سوی قبور آن‌ها برود مورد شفاعت ائمه در قیامت قرار مى گیرد.»
پس هر زائرى باید بکوشد تا از این شفاخانه فیض، شفاى دردهاى درونى و امراض قلبى و اندرونى خود را بخواهد.
زائرخواستار آن است که خداوند به او صفاى دل، پاکیزگى روح ، قداست روان و سلامت تن عطا کند تا هم ظاهر او به جمال و کمال آراسته شود و هم باطن وى از آلودگى ها پاک و مصفا گردد.
هر زائرى که با معرفت و شناخت مقام صاحب آن مرقد و اهداف او به زیارت برود، از صاحب قبر الهام مى گیرد و اصول و تعالیم مکتب را به یاد مى آورد و هر زیارت و سلام او سرشار از این آموزش‌ها و الهام‌ها است.
از سوی دیگرخواندن زیارتنامه ها زائر را به دقت و تفکر واداشته، متذکر تاریخ و احوال انبیا و اولیاى معصوم مى گرداند. تأمل در زیارت عاشورا و دیگر زیارات، این مطلب را به خوبى روشن می‌سازد که امامان درصدد ساختن انسان‌های مؤمن و متعهد بوده‌اند، لذا به آن‌ها تعلیم داده اند که در زیارت امام حسین (ع) از خداوند بخواهند که زندگى و مرگشان را «حسین گونه» قرار دهد و آن‌ها را در دینا و آخرت همراه آن حضرت بدارد: «اللهم اجعل محیاى محیا محمد و آل محمد و مماتى ممات محمد (ص) و آل محمد (ع) ... و ان یجعلنى معحکم فى الدنیا و الاخره».
به آثار و برکات زیارت سیدالشهدا (ع):
1- آرامش بخشیدن به زائر
قبل از آنکه به آثار و برکاتى که برگرفته از روایات اسلامى است اشاره کنیم، این نکته لازم به ذکر است که زیارت مرقد شریف امام حسین (ع) و سایر ائمه، به زیارت کنندگان، نوعى آرامش و اطمینان می‌بخشد.
در عصرحا ضرکه انسان موجودى مضطرب است و پیوسته دست به گریبان پدیده هایى چون تردید، ناکامى، تشویش و ناسازگارى با محیط، زندگى ماشینى، جنگ و.... است ، زیارت مرقد مردان خدا و پیشوایان دین به انسان آرامش خاطر می‌دهد.
زیارت یک نوع کشش و نیاست که فشارها و فریادهاى درونى را از راهى خارج کند. زائر آن مرقد شریف در پرتو دعا و گفتگو با پاکان و استمداد از ارواح پاک مقربان درگاه الهى، نیرو گرفته و نابسامانی‌ها را با توسل بدان‌ها بر خود هموار می‌سازند و خستگی‌ها و فشارهاى وارد بر روان و نیز اضطراب‌ها و یأس‌ها را از خود می‌زدایند و به آرامش و اطمینانى براى ادامه زندگى دست مى یابند.
2- در امان خدا بودن
به امام صادق (ع) عرض کردند: کمترین اثرى که براى زائر قبر امام حسین (ع) چیست؟ فرمود: «کمترین تأثیرش این است که خداوند متعال، او و خانواده و مالش را حفظ می‌کند تا به‌سوی اهل خویش برگردد و چون روز قیامت فرا رسد، خداوند حافظ او خواهد بود».[2]
3- زائر خدا محسوب شدن
زید بن شحام گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم: براى زائر قبر امام حسین (ع) چه است؟ فرمود: «همانند کسى است که خدا را در عرش دیدار نموده باشد». گفتم: براى کسى که یکى از شما را زیارت کند چه است؟ فرمود: «همانند کسى است که رسول خدا (ص) را زیارت نموده است».[3]
4- برآورده شدن حاجات و دفع پریشانى
امام صادق (ع) فرمود: «همانا نزد شما قبرى است که هیچ فرد پریشانى نزد آن نمى آید مگر آنکه خداوند از او دفع پریشانى نماید و حاجتش را برآورد».[4]
و نیز به ابوصباح کنانى فرمود: «همانا نزد شما قبرى است که هیچ فرد پریشانى نزد آن نمىرود مگر آنکه خداوند از او پریشانى را دفع نموده و حاجتش را برآورده می‌نماید و همانا نزد او چهار هزار فرشته هستند که از هنگام شهادتش آشفته و غم‌آلود تا روز قیامت بر او مىگریند. هر کس او را زیارت کند، وى را تا خانه اش بدرقه مى کنند و هر که مریض شود به عیادتش مىروند و هر که بمیرد جنازه اش را تشییع مى کنند».[5]
5- زیاد شدن عمر و رزق
امام باقر (ع) فرموده است: «شیعیان ما را به زیارت قبر حسین (ع) امر کنید، زیرا زیارت او موجب فزونى در رزق و طول عمر و دفع بلایا و ناگواری‌ها مى شود».[6]
6- آمرزش گناهان
امام صادق (ع) فرمود: «هر کس حسین (ع) را زیارت کند در حالی که عارف به‌حق او بوده و به امامتش اقرار داشته باشد خداى سبحان، گناهان گذشته و آینده‌اش را مى آمرزد».[7]
و جابر جعفى در ضمن یک حدیث طولانى از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: «چون از نزد قبر حسین (ع) بازگشتى، ندا کنندهاى تو را ندا مى دهد که اگر آن را مى شنیدى، تمام عمر را نزد قبر شریف امام حسین (ع) اقامت مى گزیدى. آن منادى گوید: خوشا به حال تو اى بنده خدا که سود فراوان بردى و به سلامت (در دین) دست یافتى. عمل از سربگیر که گناهان گذشته ات آمرزیده شد».[8]
7- محسوب نشدن ایام زیارت از عمر زائر
امام صادق (ع) فرمود: «همانا ایام زیارت زائران حسین بن على (ع) از عمرشان محسوب نگشته و جزء حیاتشان به شمار می‌آید».[9]
8- حفاظت زائر در دنیا و آخرت
عبدالله بن هلال به امام صادق (ع) عرض کرد: فدایت شوم، کمترین نصیبى که زائر امام حسین (ع) دارد، چیست؟ فرمود: «اى عبدالله، کمترین چیزى که براى او است، این است که خداوند او و خانواده اش را حفظ می‌کند تا وى را به‌سوی خانواده‌اش بازگرداند و چون روز قیامت فرا رسد، خداوند حافظ او است».[10]
9- عنایت و توجه سیدالشهدا (ع)
امام صادق (ع) فرمود: «حسین در نزد پروردگارش ... به زائرانش نظر می‌کند. او نگاه می‌کند که چه کسى براى آن حضرت گریه می‌کند، پس براى او طلب آمرزش کرده و پدرانش را مى خواند تا براى آن زائر دعا کرده و طلب آمرزش و مغفرت نمایند. سپس امام (حسین) می‌فرماید: اگر زائر من مى دانست که خدا چه چیزى براى او عطا می‌فرماید شادى او بیشتر از جزع و بى تابى وى مى گردید».[11]
و امام حسین (ع) فرمود: «هر کس مرا در زندگانی‌اش زیارت کند، پس از مرگش بازدیدش خواهم کرد».[12]
10- خیر و برکت زیاد
امام صادق (ع) فرمود: «اگر مردم مى دانستند که چقدر خیر و برکت در زیارت امام حسین (ع) وجود دارد، براى زیارت کردنش با یکدیگر مقاتله مى کردند و هرآینه اموالشان را براى رفتن به زیارتش مى فروختند»[13]
و امام باقر (ع) فرمود: «اگر مردم مى دانستند که زیارت قبر شریف حسین (ع) چه مقدار فضیلت و برکت دارد، از شوق زیارت جان می‌سپردند و نفس‌هایشان از شدت حسرت بند مى آمد»[14]
11- برابرى زیارت قبر امام حسین (ع) با حج
عبدالله بن عبید انبارى گوید: به امام صادق (ع) عرضه داشتم: فدایت شوم، همه ساله وسایل تشرف به حج برایم فراهم نمى شود. فرمود: «چون قصد حج نمودى و اسباب برائت فراهم نگشت، به زیارت قبر حسین (ع) برو، که یک حج برائت نوشته می‌شود و چون قصد عمره نمودى و وسایل مهیا نشد، عزم زیارت قبر حسین (ع) نما، که یک عمره برائت منظور می‌شود»[15]
12- نام زائر در اعلى علیین ثبت مى شود
امام صادق (ع) فرمود: «هر کس به زیارت قبر حسین (ع) برود در حالى که عارف به‌حق او باشد، خداوند نام او را در اعلى علیین مى نویسد».[16]
13- غرق شدن در رحمت الهى
از امام صادق (ع) پرسیدند: ثواب کسى که قبر امام حسین (ع) را زیارت کند، در حالى که کبر و غرور نداشته باشد چیست؟ فرمود: «برایش هزار عمره و حج مقبول نوشته می‌شود. اگر شقى باشد، سعید نوشته مى گردد و پیوسته در رحمت الهى غوطه ور خواهد بود».[17]
14- دعاى معصومین براى زائر
معاویه بن وهب از امام صادق (ع) نقل نموده که فرمود: «اى معاویه، زیارت قبر حسین (ع) را از روى ترس وامگذار، زیرا هر که آن را ترک کند، چنان دچار حسرت مى شود که آرزو نماید قبرش نزد او باشد. آیا دوست ندارى که خداوند تو را در زمره کسانى به‌حساب آورد که رسول خدا (ص) و على و فاطمه و امامان معصوم (ع) برایش دعا مى کنند؟»[18] و نیز فرمود: «همانا حضرت فاطمه (س) دختر حضرت محمد (ص) نزد زائران قبر فرزندش امام حسین (ع) حضور یافته و براى گناهانشان طلب آمرزش مى کند»[19]
15- تجلى خدا
امام صادق (ع) فرمود: «به‌درستی که خداى تبارک وتعالی، قبل از اهل عرفات، براى زائران قبر حسین (ع) تجلى می‌نماید، حوایج آنان را برآورده مى کند، گناهانشان را آمرزیده و درخواست‌هایشان را به اجابت مقرون مى سازد و سپس متوجه اهل عرفات شده و در مورد آنان نیز این‌گونه عمل مىکند.».[20]
16- سعادت مند شدن
امام صادق (ع) به عبدالملک خثعمى فرمود: «زیارت حسین بن على (ع) را ترک مکن و دوستانت را نیز به آن فرمان بده تا خداوند بر عمرت افزوده و روزیت را زیاد گرداند. خداوند سبحان زندگانى تو را در سعادت قرار خواهد داد و نمىمیرى مگر سعادتمند و تو را در سلک سعادتمندان خواهند نوشت».[21]
17- تأثیر زیارت در روز عاشورا
امام صادق (ع) فرمود: «هر کس قبر حسین را در روز عاشورا زیارت کند، همانند کسى است که در برابر او به خون خود غلتید باشد.»[22]
18- قرار گرفتن در جوار پیامبر و على و فاطمه (ع)
امام صادق (ع) فرمود: «هر کس مى خواهد در جوار پیامبر (ص) و على و فاطمه (ع) باشد، نباید زیارت حسین بن على (ع) را ترک کند.»[23]
19- تأثیر زیارت در روز قیامت
امام صادق (ع) فرمود: «هیچ‌کس در روز قیامت نیست مگر آنکه آرزو مى کند که‌ا ی کاش از زائرین امام حسین (ع) مى بود زیرا مشاهده می‌نماید که با زائران حسین (ع) به‌واسطه مقامى که در نزد پروردگار دارند، چگونه عمل مىشود.»[24]
و نیز فرمود: «هر کس دوست دارد در روز قیامت بر سر سفره هایى از نور بنشیند پس باید از زائرین حسین بن على (ع) باشد.»[25]
و زراره بن اعین گوید: امام صادق (ع) فرمود: «زائرین حسین یک برترى نسبت به سایر مردم دارند» پرسیدم: برتری‌شان چیست؟ فرمود: «چهل سال قبل از مردم وارد بهشت مىشوند در حالى که دیگران هنوز در حال حساب هستند.»[26]
20- رهایى از شداید قیامت
رسول گرامى اسلام (ص) فرمود: «من تعهد مى کنم که در روز قیامت هنگامه رستاخیز، ضمن ملاقات با زائر حسین (ع)، دستش را بگیرم و از مراحل هول‌انگیز و سختی‌های قیامت نجاتش بخشیده و او را به بهشت وارد کنم.»[27]
21- نجات از آتش جهنم
امام صادق (ع) فرمود: «هر کس قبر امام حسین (ع) را به خاطر خداوند و در راه خدا زیارت نماید، خداوند او را از آتش دوزخ آزاد مىسازد و روز ترس بزرگ (قیامت) او را ایمن مى دارد. از خداوند نیز هیچ حاجتى از حوائج دنیا و آخرت را طلب نمى کند مگر آنکه به او عطا مىنماید»[28]
این موارد و آثار دیگرى که به خاطر اجتناب از طولانى شدن مطلب ذکر نشدند، همگى به برکت وجود حضرت سیدالشهدا (ع) است که امیداست هر چه زودتر توفیق زیارت مرقد مطهرش نصیب تمام عاشقان گردد.
