وفات حضرت معصومه (ع)

 

در این روز در سال 201 ه‍ بناتر مشهور سالروز رحلت شهادت گونه حضرت ولیه الله خاتون خلق جهان، عابده زاهده کامله مستوره حضرت فاطمه معصومه (ع) دختر امام موسى کاظم (ع) است.[1]
آن حضرت 17 روز پس از ورود به شهر قم، با دلى شکسته و غصه‌دار از داغ پدر و فراق برادر، رحلت فرمودند. در عزاى آن حضرت شهر قم را یکپارچه غم و ماتم فرا گرفت. بدن مطهر آن حضرت را غسل داده کفن کردند و به‌طرف باغ موسى بن خزرج - مکان فعلى حرم مطهر - آوردند. دو سوار نقاب‌دار از بیرون شهر آمدند و بر بدن آن حضرت نماز خواندند. آنگاه داخل سرداب شده بدن مطهر را دفن کردند و رفتند و کسى آنان را نشناخت.
موسى بن خزرج آن باغ را وقف حضرت معصومه (ع) نمود و از بوریا و حصیر سقفى بر روى قبر مطهر آن حضرت قرار داد. این بنا بود تا آنکه زینب دختر امام جواد (ع) بر روى قبر شریف قبه‌ای بنا نهاد. سپس جماعتى از دختران ائمه (ع) در آن مکان دفن شدند. هنگامى که ام محمد دختر موسى بن محمد بن على الرضا (ع) فوت کرد، در کنار آن حضرت دفن شد. بعد از آن میمونه خواهر ام‌ محمد از دنیا رفت و آن بزرگوار هم در جنب ام محمد دفن شد. روى این دو قبر یک گنبد دیگر بنا کردند، به گونه‌ای که دو گنبد چسبیده به هم بر روى قبر حضرت فاطمه معصومه (ع) و ام محمد و میمونه بوده است.
به جز دختران حضرات معصومین (ع)، دو کنیز هم دفن شده‌اند که در هنگام مرمت کف حرم مطهر در زمان ناصر الدین شاه، روزنه‌ای به سردابى پیدا می‌شود و چند زن صالحه، وارد سرداب می‌شوند. پیکر پاک میمونه و دو تن از کنیزان را پس از هزار سال تر و تازه مشاهده می‌کنند. این سرداب جنب سرداب حضرت فاطمه معصومه (ع) قرار دارد.[2]
مرحوم نمازى وفات حضرت معصومه (ع) را در 12 ربیع الثانى سال 201 ه‍ نقل کرده[3] و قول منسوب به شیخ حر عاملى (رحمه الله) هشتم شعبان سال 201 ه‍ است.[4]
امام صادق (ع) می‌فرماید: «قم کوفه صفیر است و بهشت داراى هشت در است که سه در آن از قم است. در آن شهر زنى از اولاد من رحلت می‌کند که اسمش فاطمه است و او دختر موسى بن جعفر (ع) است که به شفاعت او تمامى شیعیانم داخل بهشت می‌شوند».[5]