واژه عزاداری و سوگواری مانند واژه‌های صلات، حج و زکات، اصطلاحی شرعی نیست که شناخت آن نیاز به تعریف شارع مقدس داشته باشد بلکه واژه‌ای است آیینی که نشان‌دهنده رفتار و مراسم خاصی است که در مواقع خاص توسط اقوام و ملل گوناگون انجام می‌شود.

در بین روایات شیعه، ثواب‌های گوناگونی برای زیارت امام حسین (ع) بیان شده است. علت این گوناگونی چیست؟ چرا این همه ثواب برای آن ذکر شده است؟

روح کلام، سخن و رجز همه ی اصحاب ، یکسان است. آخرین جملات آنان در لحظه وداع و شهادت نیز یگانه است. در هیچ زمین و زمانی انسان‌هایی چنین یگانه و یکدل و همراه نمی‌توان یافت و تردیدی نیست که هرگاه و هر جا، ازاین‌دست انسان‌ها فراهم آیند، پیروزی و دشمن‌شکنی، همگام و همراهشان خواهد بود.

ما هنوز و همیشه، نیازمند شناخت و فهم همه جانبه این نهضت سترگ و بزرگ هستیم تا در آیینه شفاف آن، حقیقت را تماشا کنیم و در گذار از عقبه‌ها و خطرگاه‌ها و حضور درصحنه‌ها و حادثه‌ها، خالص‌ترین و ناب‌ترین الگو را فرارو داشته باشیم.

در ارتباط با محل دفن سر مقدس امام حسین-علیه‌السلام- ، نقل‌های متفاوتی وجود دارد که هرکدام از این نظریات مستند به منابعی هستند و ما در این نوشتار به صورت خلاصه این نظریات را بررسی می‌کنیم..

در بخش‌های پیشین در مورد انحراف‌هایی که بعد از پیامبر پیش آمد و ارزش‌های جامعه اسلامی را دگرگون کرد صحبت کردیم و در متن زیر شرایط و جایگاه سیدالشهدا در مقابل این انحرافات و چرایی اقدام امام حسین (ع) بررسی می‌شود.

کربلا پایگاه قلب‌هایی است که از محبت امام حسین (ع) لبریز و از بغض و کینه دشمن سرشارند. خاستگاه محبت و خشم آن‌ها نیز معرفت آن‌هاست. امام را خوب می‌شناسند و به او عشق می‌ورزند و یزید و عبیدالله و عمر سعد و پیوستگان آن‌ها را نیز می‌شناسند و نفرت و بغض خویش را نسبت به راه و تفکر و باورهای آنان ابراز می‌دارند.

 هیچ‌کس مجاز نیست عمل حج را نیمه‌تمام رها کند و اگر کسی احرام ببندد بر او واجب است تا پایان کار اعمال را انجام دهد و تنها در موارد خاصی هست که می‌شود حج را تبدیل به عمره کرد .  امام (ع) در مقام انجام دادن اعمال حج نبوده است تا بخواهد برای سفر به کربلا حج خود را کنار بگذارد وآنرا نیمه‌تمام رها کند.برای بیان اهمیت قیام امام حسین (ع) نیاز به‌ توجیهات این‌چنینی نیست، بلکه بیان حقیقت همیشه با وجدان‌های پاک سازگارتر است و اگر واقعیات قیام عاشورا همان‌طور که بوده بیان شود مردم بیشتر تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.  

 در طول سالیان، مخالفین ائمه، هرچه راکه ارتباط مستقیم و یا غیرمستقیم با اهل‌بیت (ع) داشته، مورد تعرض خود قرار می‌دادند.

حقیقت دین ،از دو رکن تولی و تبری شکل گرفته است؛ بدین معنا که اگر یکی از این دو رکن اساسی در انسان نباشد، حقیقتاً مؤمن نبوده و اهل نجات نخواهد بود.یکی از درخواست‌های زائر در حین زیارت رسیدن به تقرب الی الله از طریق  تولی و تبری است.