سید بن طاووس گوید:

آن روز،‌ام کلثوم دختر على (ع) از پشت پرده خطبه خواند و با صدایى بلند به گریه چنین گفت: اى اهل کوفه بدا به شما! چرا حسین (ع) را تنها گذاشتید و او را کشته، اموالش را به یغما بردید و خاندانش را به اسارت گرفتید؟ بدا بر شما! مرگتان باد! واى بر شما! مى دانید گرفتار چه مصیبتى شده‌اید و چه بار سنگینى بر دوش خود کشیده‌اید و چه خونهایى ریخته‌اید و چه بزرگوارانى را در هم شکسته و چه دخترانى را غارت کرده و چه اموالى را برده‌اید؟! بهترین مردان پس از رسول خدا (ص) را به شهادت رسانده‌اید! عاطفه از دل‌هایتان رخت بر بسته است. هلا، که حزب خدا پیروز است و حزب شیطان زیانکار.

تا زنده‌ام بر برادرم، بر آنکه پس از پیامبر بهترین مولود بود خواهم گریست، با اشکهایى فراوان و بر چهره ریزان؛ اشکى پیوسته که خشک نخواهد شد

آنگاه اشعارى خواند، با این مضمون:

برادرم را کشته و مثله کردید. واى بر مادرانتان! بزودى دچار آتش سوزان خواهید شد.

خونهایى را ریختید که خدا و قرآن و محمد (ص) آن‌ها را محترم شمرده بود. بشارتتان باد به دوزخ! که فرداى قیامت در قعر دوزخ شعله ورید.

تا زنده‌ام بر برادرم، بر آنکه پس از پیامبر بهترین مولود بود خواهم گریست، با اشکهایى فراوان و بر چهره ریزان؛ اشکى پیوسته که خشک نخواهد شد.

راوى گوید: مردم شیون و گریه و ناله کردند، زنان گیسوانشان را پریشان کرده و خاک بر سر خویش ریختند و چهره خراشیدند و به صورت‌هاشان زدند و فغان سر دادند. مردان هم گریستند و موى صورت خویش کندند و هیچ روزى چون آن روز، مردم گریان نشده بودند.[1]

أَلَا فَابْشِرُوا بِالنَّارِ إِنَّکُمْ غَداً             لَفِی سَقَرَ حَقّاً یَقِیناً تُخَلَّدُوا

وَ إِنِّی لَأَبْکِی فِی حَیَاتِی عَلَى أَخِی             عَلَى خَیْرِ مَنْ بَعْدَ النَّبِیِّ سَیُولَدُ

بِدَمْعٍ غَرِیزٍ مُسْتَهَلٍّ مُکَفْکَفٍ             عَلَى الْخَدِّ مِنِّی دَائِماً لَیْسَ یَجْمُد

 

[1] اللهوف على قتلى الطفوف ص: 155

...وَ خَطَبَتْ أُمُّ کُلْثُومٍ بِنْتُ عَلِیٍّ ع فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ مِنْ وَرَاءِ کِلَّتِهَا رَافِعَهً صَوْتَهَا بِالْبُکَاءِ فَقَالَتْ یَا أَهْلَ الْکُوفَهِ سَوْأَهً لَکُمْ مَا لَکُمْ خَذَلْتُمْ حُسَیْناً وَ قَتَلْتُمُوهُ وَ انْتَهَبْتُمْ أَمْوَالَهُ وَ وَرِثْتُمُوهُ وَ سَبَیْتُمْ نِسَاءَهُ وَ نَکَبْتُمُوهُ فَتَبّاً لَکُمْ وَ سُحْقاً وَیْلَکُمْ أَ تَدْرُونَ أَیُّ دَوَاهٍ دَهَتْکُمْ وَ أَیَّ وِزْرٍ عَلَى ظُهُورِکُمْ حَمَلْتُمْ وَ أَیَ‏ دِمَاءٍ سَفَکْتُمُوهَا وَ أَیَّ کَرِیمَهٍ أَصَبْتُمُوهَا وَ أَیَّ صَبِیَّهٍ سَلَبْتُمُوهَا وَ أَیَّ أَمْوَالٍ انْتَهَبْتُمُوهَا قَتَلْتُمْ خَیْرَ رِجَالاتٍ بَعْدَ النَّبِیِّ ص وَ نُزِعَتِ الرَّحْمَهُ مِنْ قُلُوبِکُمْ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْفَائِزُونَ وَ حِزْبَ الشَّیْطانِ هُمُ الْخاسِرُونَ ثُمَّ قَالَتْ:

قَتَلْتُمْ أَخِی صَبْراً فَوَیْلٌ لِأُمِّکُمْ             سَتُجْزَوْنَ نَاراً حَرُّهَا یَتَوَقَّدُ

سَفَکْتُمْ دِمَاءً حَرَّمَ اللَّهُ سَفْکَهَا             وَ حَرَّمَهَا الْقُرْآنُ ثُمَّ مُحَمَّدٌ