چگونگی رحلت و محل دفن بدن مطهر حضرت زینب سلام الله علیها یکی از سؤال‌های جدی است که همواره مطرح می‌شود. در مورد محل دفن پیکر مطهر آن حضرت سه قول وجود دارد:

1 ـ قبر حضرت در محلی به نام «راویه» در یک فرسخی دمشق است که الان به نام «زینبیه» معروف است. اینان بر این عقیده‌اند که چون در مدینه قحطی و تنگدستی شدیدی به وجود آمد و عبدالله جعفر (شوهر حضرت زینب س) هر چه داشت، به دیگران بذل و بخشش کرد و دیگر چیزی برای کمک و احسان به دیگران نداشت، ناراحت و در رنج بود که همراه زینب (س) از مدینه به شام رفت و در آن‌جا درگذشت.[1]

2 ـ حضرت زینب (س) در قاهره، پایتخت مصر، مدفون است. بقعه و بارگاه مجللی در همان جا به نام حضرت موجود است. اینان بر این باورند که چون حضرت زینب (س) در مدینه مردم را علیه حکومت بنی‌امیه تحریک می‌کرد، یزید دستور داد که او را از مدینه تبعید نمایند. حضرت (س)، مصر را انتخاب کرد. حاکم مدینه او را همراه عده دیگری از زنان بنی‌هاشم به مصر فرستاد. وی همان جا از دنیا رفت.[2]

3 ـ حضرت (س) در قبرستان بقیع در مدینه مدفون است. اینان معتقدند که حضرت پس از ورود به مدینه از شام، همراه اهل‌بیت (ع) در همان جا زندگی کرد. در سال 62 در مدینه درگذشت.[3]

محققانی چون سید محسن امین (نویسنده اعیان الشیعه) و محلاتی (نویسنده ریاحین الشریعه) و علامه بیرجندی (نویسنده کبریت احمر) همین دیدگاه اخیر را پذیرفته‌اند؛ اما قبری که در شام است و معروف است که متعلق به زینب کبری (س)، دختر علی علیه‌السلام است، متعلق به ام‌کلثوم، همسر مسلم‌بن‌عقیل (ع) است که بعد از شهادت حضرت مسلم، با عبدالله جعفر ازدواج کرد یا مربوط به ام‌کلثوم صغرى یا یکی از زنان اهل‌بیت است که کنیه او ام‌کلثوم است.[4]

اما کسی که در مصر است، زینب دختر یحیى[5] نوه امام سجاد (ع) است، یا دختر حسن‌بن‌زید، از نوه‌های امام مجتبى (ع)[6].

دکتر سید جعفر شهیدی، می‌نویسد:

«پایان زندگانی شیر زن کربلا روشن نیست. مسلم است که زینب (س) پس از بازگشت از شام، مدتی دراز زنده نبود، چنان‌که مشهور است سال شصت و دوم از هجرت به جوار حق رفته است. در کجا؟ مدینه؟ دمشق؟ قاهره؟ هر یک از نویسندگان سیره برای درستی رأی خود، دلیلی و یا دلیل‌هایی آورده‌اند... این زیارتگاه‌ها (شام و مصر) از مصادیق بیوتی است که نام خدا در آن‌ها به بزرگی یاد می‌شود و دوستداران اهل‌بیت با خلوص نیت فراوان، مراتب ارادت خود را به کسی که آن مزار به نام اوست، بیان می‌دارند و با پیغمبر خود و خانواده او تجدید عهد می‌کنند.»[7]

تفاوتی ندارد که سرانجام سفر زینب (س) عقیله بنی‌هاشم، به دمشق بوده یا مصر. تفاوتی ندارد که خورشید کجا غروب کرده است. آن‌چه اهمیت دارد، شعاع آن آفتاب روشنی‌بخش است که در طول زمان غروب نمی‌کند. به او سلام می‌فرستیم.

در این خصوص پایگاه تخصصی امام حسین علیه السلام کرب و بلا، به زودی پرونده کاملی از آرا و نظرات مورخان و صاحب نظران را تقدیم خواهد کرد.