موضوعات مقالات
  • بررسی حدیث اصلاح طلبی امام حسین (ع)

    هدف امام حسین از قیام؛ اصلاح در دین یا اصلاح در امت؟

    سید ضیاءالدین علیا نسب، سید رضا مودب

    در این نوشتار حدیث معروف منسوب به امام حسین (ع) «إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ ...» ازاین‌جهت بررسی‌شده که آیا متن آن حاکی از قصد امام حسین (ع) برای اصلاح در دین است یا اصلاح در امت؟ نگارنده به این نتیجه رسیده که این حدیث نه از حیث سندی اعتبار دارد و نه محتوای آن قابل‌پذیرش است و اگر کسی ازلحاظ سندی تساهل کند و آن را بپذیرد، باید بخش پایانی آن را که تأیید خلافت ابوبکر و عمر و عثمان است، نیز بپذیرد و یا آن قسمت را جعلی بداند، لکن در صورت پذیرش نیز اصلاح مطرح‌شده در حدیث اصلاح در امت است نه اصلاح در دین.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۲/۱۶
    • بازدید: ۱۰۵۰۳
  • عاشورا پژوهی

    رابطه کلی و توانایی در نهضت عاشورا

    احدالله قلی زاده برندق

    در مکتب اسلام تکالیف به قدر توانایی انسان‌ها  تعریف شده است و این اصل کلی بر تمام احکام اسلامی حکومت دارد. این تحقیق جریان این اصل مهم دین را در نهضت عاشورا بررسی کرده و نشان داده است که این مهم،‌ در قیام عاشورا مورد توجه امام حسین (ع)‌ بوده و‌ آن حضرت با ارزیابی دقیق شرایط اجتماعی و توانایی خود، برای دستیابی به اهداف تعریف شده،‌ اقدام به قیام نموده است. در این عرصه،‌ ابتدا دو دیدگاه متفاوت دراین‌باره مطرح شده و به اختصار شرایط فرهنگی و اجتماعی جهان اسلام و رسالت امام حسین (ع)‌ در‌ آن شرایط مورد بحث قرار گرفته است. سپس اهداف نهضت عاشورا و توانایی‌ها و عناصر اصلی قدرت امام حسین (ع)‌ برای دستیابی به اهداف مطرح شده است.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۲/۰۶
    • بازدید: ۱۸۳۱
  • رهیافتی تأویلی به آیه شریفه «وَ فَدَیناهُ بِذِبحٍ عَظیمٍ»

    آیا مراد از «ذبح عظیم» امام حسین (ع) است؟

    سید حسن قاضوی، سید امین قاضوی

    غالب مفسران شیعه و اهل سنت در آیه «وَ فَدَیناهُ بِذِبحٍ عَظیمٍ» گفته‌اند که مراد از «ذبح عظیم»، «کبش» «قوچ» است و در قرآن وصف عظیم در چند مورد بیشتر به کار برده نشده؛ برای خدا «رَبِّکُم عَظیم»، برای قیامت «نَبَأٌ عَظیم»، برای عرش خدا «العَرشِ العَظیم» . سرانجام برای اخلاق پیامبر (ص) «خُلُقٍ عَظیم» به‌کار رفته است. به‌نظر می‌رسد برخی از عالمان و مفسران با چنین پرسشی در ذهن خود مواجه شده‌اند که چگونه قربانی کردن گوسفند، ذبح عظیم است؟ از این‌رو، تأویلات گوناگونی را بر اساس روایات ذکر نموده‌اند. در این پژوهش تلاش شده است به روش تحلیلی ضمن بررسی اصل مسئله، مراد اصلی «ذبح عظیم» تبیین شود که آیا منظور از این قربانی امام حسین (ع) است؟

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۱/۲۸
    • بازدید: ۸۹۷۰
  • نقش اسرار الشهاده در تطور رجزهای عاشورا

    رمضان محمدی، محمد محمدی‌فر

    چگونگی تطور گزارش‌های عاشورایی در دهه‌های اخیر مورد اهتمام محققان عرصه عاشوراپژوهی قرار گرفته است که رجزهای سروده شده در حادثه کربلا از آن جمله است. در همین راستا مقاله حاضر در پی پرداختن به نقش کتاب «اسرار الشهاده» در تطور رجزهای عاشورایی است. در این نوشتار از روش مطالعات اسنادی، تحلیلی و مقایسه‌ای میان کتاب «اسرار الشهاده» و سایر منابع کهن و متقدم تاریخی بهره گرفته شده است که در این میان سهم «اسرار الشهاده» بسیار برجسته است به‌گونه‌ای که با دخل و تصرف مختلف در متن و تعداد رجزها، موجب ورود رجزهای جدید در قالب‌های مختلفی منسوب به شخصیت‌های حقیقی و نیز خرافی کربلا شده است.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۰/۱۳
    • بازدید: ۱۵۹۶
  • تاریخ‌نگاری

    ابهامات و یقینیات پیرامون اربعین حسینی

    محمد تقی سبحانی نیا

    در این مقاله با توجه به متون تاریخی معتبر، احتمالات ممکن را تبیین کرده و ضمن بیان نظر مدافعان این واقعه، دیدگاه خود را مبنی بر نبود دلیل کافی و قابل اعتماد بر مسئله اربعین سیدالشهدا (ع) تبیین خواهیم نمود. همچنین امکان رسیدن کاروان اسرا را نیز به کربلا در اربعین اول تقریباً ناممکن دانسته و در پایان، دلیل الحاق سر مطهر امام حسین (ع) را به جسم شریفش مورد خدشه قرار داده و وجود حدیث شریفی که زیارت اربعین را از علائم مؤمنان می‌شمارد، برای استحباب و فضیلت آن زیارت کافی دانسته‌ایم.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۹/۲۶
    • بازدید: ۱۸۴۳
  • نقد و واکاوی تاریخی

    بازشناسی انتقادی چند گزارش شیخ صدوق درباره واقعه عاشورا

    محسن رنجبر

    در میان گزارش‌های مورخان و محدثان اخبار عاشورا، گزارش‌های شیخ صدوق از این واقعه از آن رو شایان مطالعه و بررسی است که عمده گزارش بر جای‌مانده از مقتل وی، مبتنی بر اخبار امامان معصوم (ع)، به ویژه امام صادق (ع) است. پژوهش حاضر پس از ارائه شرح کوتاهی از زندگی و شخصیت علمی شیخ صدوق، به نقد و واکاوی سندی و محتوایی خبری طولانی از امام صادق (ع) درباره واقعه عاشورا از ابتدا تا فرجام آن، می‌پردازد.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۸/۲۶
    • بازدید: ۴۶۰۹
  • تاریخ‌نگاری عاشورا

    پژوهشى درباره تاریخ شمسى عاشورا

    على زمانى قمشه‌اى

    تاریخ رسمى اسلام، بر پایه گردش ماه استوار است که در اصطلاح تاریخ هجرى قمرى نامیده شده و رویدادهاى تاریخى، برنامه‌هاى عبادى، قراردادهاى حقوقى و... با این تاریخ محاسبه می‌شود.

    نوشته حاضر، این هدف را تعقیب می‌کند که زاد روز حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و شهادت آن سرور را از دیدگاه محاسبات شمسى بکاود. تاریخ شهادت امام حسین (ع) طبق ماه‌هاى شمسى، از دو راه قابل بررسى است: 1. از راه زیج، 2. با روش ریاضى و بدون مراجعه به جدول زیج؛ یعنى از طریق محاسبه از آغاز مبدأ سال اول هجرى تا روز عاشورا. در نتیجه می‌توان چنین اظهارنظر کرد که روز عاشوراى سال شصت و یکم هجرى، برابر با روز دوشنبه بیستم مهرماه سال پنجاه و نه شمسى بوده است.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۸/۱۴
    • بازدید: ۱۸۳۶
  • بررسی تطور گزارش‌های تاریخی

    شهادت کودک امام حسین (ع)؛ از آغاز تا پایان قرن پنجم

    محمدرضا بارانی، علمدارحسین شاه

    واقعه عاشورا، از رویدادهای مهم تاریخ مسلمانان است. شهادت فرزند خردسال امام حسین (ع) ، از حوادث بزرگ آن روز به شمار می‌آید. در گزارش‌های تاریخی در مورد نام، سن و چگونگی شهادت وی ، اختلاف زیادی وجود دارد؛ موضوعی که در گستره زمانی آغاز تا پایان قرن پنجم مورد بررسی قرار نگرفته است

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۶/۳۱
    • بازدید: ۲۷۸۸
    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۶/۱۱/۱۷
    • بازدید: ۲۳۲۴
  • نگاهی به ویژگی‌ها، فضائل، مناقب حضرت علی‌اکبر (ع)

    کنکاشی تاریخی در زندگانی حضرت علی‌اکبر (ع)

    سعید احمدی

    درباره شأن و مقام و فضایل حضرت علی‌اکبر (ع) گزارش‌ها و روایت‌های بسیار و مستندی وجود دارد که بسیاری از این فضایل از زبان ائمه معصومین (ع) بیان شده است. بر اساس گزارش‌های موجود، حضرت، محدثی بنام بود و از جدش روایت نقل می‌کردند.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۶/۱۰/۱۶
    • بازدید: ۳۵۰۸
فراموشی رمز عبور

ایمیل خود را وارد کنید

×
ارتباط با ما

پیام های خود را از این طریق برای ما ارسال نمایید.

×