موضوعات مقالات
  • شخصیت‌شناسی قاتلان امام حسین (ع) در منابع اهل سنت

    محمود سالاروند

    قیام امام حسین (ع) از مهم‌ترین حوادث تاریخ اسلام به شمار می‌رود. این قیام طی قرن‌های متمادی علاوه بر پیروان مکتب اهل بیت (ع)، همواره مورد توجه مذاهب مختلف قرار داشته است. نهضت امام حسین (ع) به سبب وجود اهداف متعالی و الهی که در باطن خود دارد، نه‌تنها به عنوان الگوی انقلاب‌های شیعی بلکه نقطه عطفی جهت خیزش قیام‌های ضد ستمگری در سایر ادیان و مذاهب به شمار می‌رود. مطرح بودن بزرگی مقام و جایگاه امام حسین (ع) به عنوان فرزند پیامبر (ص) در منابع اهل سنت، سبب شده که بیشتر اندیشمندان و علمای بزرگ آنان نسبت به وقایع سال 61 هجری، واکنش نشان داده و جهت‌گیری‌های روشن و آشکاری نسبت به این واقعه داشته باشند. دیدگاهی که همواره با صراحت تمام، نسبت به نفی کردار جنایت‌پیشه، طعن و لعنت قاتلین کربلا همراه بوده است. اگرچه این نظر با مخالفت معدودی از ایشان مواجه شده اما با دقت در اندیشه بیشتر بزرگان اهل سنت در مورد شخصیت قاتلان کربلا، این حادثه به عنوان رویدادی تلخ و ظالمانه علیه خاندان پیامبر (ص) مورد واکاوی قرار گرفته است.

    • تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۱۰/۱۰
    • بازدید: ۷۰۰۸
  • تجلی وفاداری و فداکاری در سپاه سیدالشهدا (ع)

    محمدسالم محسنی

    امام حسین (ع) در وصف یارانش می‌فرماید: «من اصحابی باوفاتر و بهتر از اصحاب خود نمی‌شناسم». این ستایش امام (ع)، منزلت بی‌بدیلی به آنان بخشیده است. نگارنده در پرتو این سخن سیدالشهدا (ع)، با رویکرد تاریخی و روش توصیفی- تحلیلی به بررسی عملکرد اصحاب آن حضرت پرداخته و چنین نتیجه گرفته است که آن بزرگواران در شب عاشورا یک‌صدا از امام حسین (ع) حمایت کرده و وفاداری‌شان را اعلام کردند؛ سپس در روز عاشورا و صحنه نبرد، وعده‌هایشان را در عمل تحقق بخشیدند. آنان با عشق و اخلاص به عرصه نبرد رفتند و حتی در رفتن به میدان جنگ از یکدیگر سبقت گرفتند. چنین رفتار فداکارانه یاران سیدالشهدا، آنان را اسوه‌های وفاداری و الگوهای فداکاری ساخته و نام و یادشان را جاودانه کرده است.

    • تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۹/۲۶
    • بازدید: ۱۴۵۳
  • بررسی ادعیه

    معرفت‌گرایی امام سجاد (ع) برمبنای تربیت اخلاقی در «صحیفه سجادیه»

    مهدی ایزدی، حسین مهدوی‌منش

    در این مقاله، رویکردهای تربیتی امام سجاد (ع) و کارکرد آن در الگودهی به مربیان و والدین بررسی می‌شود. در بین مباحث مربوط به تربیت، پرداختن به رویکردهای تربیتی جایگاهی ویژه دارد زیرا مراحل فرایند تربیت را فراروی ما قرار می‌دهد. ارائه درکی از رویکرد مبنایی امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه که در آن عوامل زیادی و نقش و ارتباط متقابل دارند، به همراه نحوه عملکرد آن عوامل، موضوعی است که این پژوهش بدان می‌پردازد.

    • تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۲/۱۱
    • بازدید: ۳۳۴۰
  • بررسی ادعیه

    حذف؛ عامل انسجام متنی در برخی ادعیه صحیفه سجادیه

    عسگر مالک، محسن سیفی، علی بشیری

    دستور نظام‌مند یکی از زیرمجموعه‌های زبان‌شناسی نقش‌گرا است که مایکل هلیدی و رقیه حسن این دستور را رشد و توسعه دادند و با هدف کاربردی آن «نظریه دستور زبان نقش‌گرای نظام‌بنیاد» را مطرح نمودند. در این پژوهش عامل انسجام متنی حذف براساس نظریه انسجام مایکل هلیدی، در شش دعای صحیفه سجادیه (2، 21، 25، 37، 50، 52) به صورت تحلیلی، توصیفی و آماری مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که حذف قراین لفظی و معنایی در ساختار متن دارد که از طریق بخش‌ها و عناصر دیگر متن بازیابی می‌شود می‌تواند به عنوان یکی از عوامل انسجام متنی در صحیفه سجادیه لحاظ شود. با توجه به ارتباط نزدیک‌تر امام سجاد (ع) به خداوند متعال و اصل اقتصاد زبانی، امام (ع) زبان خود را موجز و فشرده بیان کرده‌اند تا ارتباط و انتقال پیام و اجابت سریع و در کوتاه‌ترین زمان صورت گیرد.

    • تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۲/۰۴
    • بازدید: ۳۰۳۲
  • بررسی ادعیه

    تصویر‌آفرینی منسجم و یکپارچه در دعای هفتم صحیفه سجادیه

    آزاده عباسی

    تصویرآفرینی، شیوه‌ای بلاغی و هنرمندانه برای بیان مطالب است که در متون گوناگون از آن استفاده می‌شود. علاوه بر قرآن کریم، استفاده از زبان تصویر در سایر متون دینی از جمله صحیفه سجادیه نیز دیده می‌شود. مطالعه دعای هفتم صحیفه سجادیه نشان می‌دهد که در این دعا از شیوه تصویرآفرینی استفاده شده است. سراسر این دعا تصویر فردی را نشان می‌دهد که به واسطه شرایط خود مشغول تضرع به درگاه الهی است. این فرد به صورت شخصی گرفتار و مستاصل؛ پناه‌جویی دردمند؛ بار سنگین سختی‌ها بر دوش و ذلیل و بی‌یاور ترسیم شده است. او از خداوند تمنای گشایش درها و برطرف شدن مصائب را دارد.

    • تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۲/۰۱
    • بازدید: ۲۲۰۶
  • قرآن شناسی

    اهل‌ بیت (ع) در «آیه تطهیر»

    سید معصوم حسینی

    یکی از مهم‌ترین آیات قرآن مجید آیه شریفه تطهیر است که از دیرباز از سوی علمای علم کلام و مفسرین مورد بحث و بررسی قرارگرفته است و هرکس از زاویه دید خود به آن نگریسته و پیرامون آن مطالبی را بیان کرده است. نگارنده در این مقاله به بررسی دلالت آیه تطهیر و شناسایی مصادیق واژه «اهل ‌بیت» در آن پرداخته است. هرچند بسیاری از مفسران و محدثان اهل سنت در ذیل آیه شریفه روایاتی نقل کرده‌اند که موید انحصار مصادیق این آیه در پنج‌تن آل عبا است اما گروهی از آن‌ها در مقام نظریه‌پردازی بعضی از همسران پیامبر (ص) را به‌عنوان مصداق واژه اهل ‌بیت نام می‌برند.

     

    • تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۱/۱۷
    • بازدید: ۳۴۶۰
  • ارزیابی اخبار و روایات

    نام و یادکرد حضرت رقیه (س) در آثار و منابع کهن تا پایان قرن هفتم

    محمد رنجبر حسینی

    حضرت رقیه (س) یکی از جلوه‌های احساسی و عاطفی قیام امام حسین (ع) است. از سده‌های اولیه تا پایان قرن هفتم، علما و بزرگان در آثار خود از حضرت رقیه (س) و سرگذشت او یاد کرده‌اند. هدف این تحقیق، بازخوانی آثار دانشمندان تا پایان قرن هفتم برای یافتن مؤیدها و مستندات تاریخی برای تقویت فرضیه وجود حضرت رقیه (س) در روز عاشورا و شهادت او در شهر شام است. 

    • تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
    • بازدید: ۲۶۶۸
  • شخصیت‌شناسی

    پژوهشی در چگونگی شهادت حضرت قاسم (ع)

    محمد سالم محسنی

    این پژوهش چگونگی مبارزه و شهادت حضرت قاسم (ع) را در منابع کهن بررسی کرده و به این نتیجه دست یافته که او دومین پسر شهید امام حسن در کربلا است. وی از نظر سنی کوچک بود‌ه و نوجوان توصیف شده است. او در میدان نبرد توسط عمر بن سعد اَزدی به شهادت رسید. درباره آن حضرت برخی گزارش‌های بی‌سند نیز شهرت یافته است مانند این‌که 1- وی درباره مرگ گفت: «احلی من العسل»؛ 2- بدن او زیر سم اسب‌ها پایمال شد؛ 3- امام حسن تعویذی در بازویش بسته بود که توصیه به یاری حسین می‌کرد و سرانجام به عروسی او منتهی شد. این گزارش‌ها در این تحقیق مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با رویکرد تاریخی است.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۲/۲۶
    • بازدید: ۳۷۲۱
  • اثبات وجود حضرت رقیه (س) به روایت تاریخ/ 4

    سرگذشت حضرت رقیه (س) در منابع تاریخی

    سید ضیاءالدین علیا نسب، رویا رحیمی قاضی

    با توجه به اینکه نام رقیه در منابع تاریخی بسیار به ندرت ذکر شده، به نظر می‌رسد نام اصلی حضرت، فاطمه بوده باشد؛ زیرا امام حسین (ع) به دلیل علاقه بسیار زیادی که به پدر و مادر خویش داشتند، همه فرزندان پسر خود را علی (علی‌اکبر، علی اوسط، علی‌اصغر) و همه دختران خود را فاطمه نامیدند.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۲/۱۹
    • بازدید: ۲۳۴۶
  • به روایت تاریخ

    تحلیل ادوار تفسیری امامان شیعه از رحلت پیامبر اکرم (ص) تا عصر امام باقر (ع)

    سید محسن کاظمی

     رویارویی سنت جهادگونه ائمه اطهار (ع) با بدعت‌های زمان، به شکل‌گیری سلسله‌ای از ادوار تفسیری در تاریخ تفسیر انجامید که از نهضت تفسیری در عصر علوی گرفته تا خفقان تفسیری در عصر حسنین (ع) و احیاگری تفسیری در عصر امام سجاد (ع) و تعمیق و ترویج تفسیر در عصر امام باقر (ع) را شامل می‌شوند.

    • تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۱۱/۲۹
    • بازدید: ۳۰۵۵
فراموشی رمز عبور

ایمیل خود را وارد کنید

×
ارتباط با ما

پیام های خود را از این طریق برای ما ارسال نمایید.

×